Als de overheid weer eens plannen heeft om met miljarden te strooien dan word ik sceptisch. En als een VVDino als Hans de Boer vervolgens achter zo’n plan gaat staan, dan is dat haast een verzekering dat de kosten zullen vertienvoudigen. Kortom, dit isvanaf dag -10 al verdacht.
Het plan is om onze huidige 4 onderzeeboten (Zr.Ms Walrus, Zeeleeuw, Dolfijn en Bruinvis) te gaan vervangen door gloedjenieuwe (nog niet bestaande) modellen. De Telegraaf schrijft dat zij als eerste de nieuwe beelden hebben van de voorgenomen boten en dat het 30.000 manjaar aan werk gaat betekenen voor Vlissingen.
Er zitten echter wat problematische aspecten aan dit plan. Zo is de regering bijvoorbeeld van plan om de te voeren aanbesteding vooral bij het bedrijf Damen te leggen. Dat mag en kan volgens de Aanbestedingswet helemaal niet. Daarbij komt dat Damen (2015: 2 miljard omzet/ 73 miljoen netto winst) nog nooit zelfstandig een onderzeeboot heeft gebouwd, maar blijkbaar wel onderzeeboten wil bouwen voor de Marine, want gewoon logisch. En dat doen ze dus ook niet zelf, dat doen ze samen met het Zweedse Saab, dat wél ervaring heeft met onderzeeboten.
Prima dat je denkt:”lekker makkelijk Ahmed, maar ze gaan dus samenwerken met Saab, het is allemaal hartstikke professioneel allemaal.” De regering wil de Nederlandse industrie voortrekken en daar ben ik helemaal voorstander van. Maar het punt is dus dat in de praktijk Saab de onderzeeboot bouwt en Damen slechts als front fungeert, zodat we kunnen roepen dat ze door een Nedelands bedrijf gebouwd zijn. Saab had dus net zo goed met mij een onderzeeboot kunnen bouwen, ik heb daar ook 0 ervaring mee maar ben ook Nederlander.
Dus een hoop extra gedoe om niets, iets dat we vaker zien als onze overheid dit soort projecten aanbesteedt. Want als we even terug gaan in de tijd, zien we namelijk dat de huidige vier onderzeeërs die de Koninklijke Marine bezit, behoren tot de Walrus-klasse en destijds gebouwd zijn door de Rotterdamse Droogdok Maatschappij (RDM). Toen was er sprake van een kleine kostenoverschrijding (65% meer dan oorspronkelijk ingeschat), hetgeen tegenwoordig bekend staat als de Walrus-affaire. Dus we weten wat we kunnen verwachten.
Er moet een herijking komen wat we met defensie willen. De regering doet het liefst met alle grote jongens mee, gooit allemaal taken naar de militairen die daar niet thuishoren en dan is er amper geld voor kleding en schoeisel. Wanneer daar weer het gebruikelijke toneel debat over gevoerd wordt, dan weet men van tevoren de uitkomst: “ja moeilijk, we doen ons best en we gaan kijken waar we geld vandaan kunnen halen.” En het resultaat is dan meestal dat er niets gebeurt.
Maar als wordt besloten om een paar miljard door de plee te trekken om een heel, heel, héél beperkt aantal bedrijven te ‘helpen‘, dan kan en mag alles. Dit kan en klopt niet.
Waar dit op gaat uitlopen is een hoofdpijndossier voor de volgende regering. Mark my words, dit wordt volgend jaar in beleid omgezet, en het jaar daarop gaat een aanbesteding in gang gezet worden. Het uiteindelijke resultaat: indien wanneer het misgaat, is geen enkele verantwoordelijke minister of staatssecretaris meer in functie.
Misschien moet binnen Defensie maar eens een referendum gehouden moeten worden met de vraag: Heeft u liever een helm, ammunitie en een degelijk pensioen, of liever een onderzeeboot en wat banen in Vlissingen? Want je moet toch wel heel erg diep met je vingers in de VVD-blauwe corruptiepot zitten om hier te kiezen voor het tweede.
