De Nunes-memo: Nederlandse media negeren Watergate 2.0 vanwege Trump

Illustratie: A.F. Branco cartoons, comicallyincorrect.com

Amerika staat in brand

Misschien heeft u het gemist, maar het is hommeles aan de andere kant van de oceaan. Het zit namelijk zo, er zijn heel veel Amerikanen die een schijthekel hebben aan hun corrupte overheid, dus hebben ze Donald Trump tot President verkozen.
Tegelijkertijd zijn er óók heel veel Amerikanen die een schijthekel hebben aan Trump, en alles op alles willen zetten om de man onderuit te halen. Beide kampen beschuldigen momenteel de ander van corruptie en hoogverraad. Aan de ene kant zouden de Democraten en Hillary Clinton met de FBI hebben samengespannen om Trump illegaal af te luisteren, aan de andere kant zou Trump met Poetin en het Kremlin hebben samengewerkt om de Presidentsverkiezingen te beïnvloeden.

Vrijdag bereikte het conflict echter een kookpunt. Nadat de Democraten een jaar lang hebben gepoogd (en gefaald) om bewijs naar boven te krijgen dat Trump met de Russen heeft samengezworen, lijken de Republikeinen nu wél beet te hebben in hun aantijgingen van corruptie jegens de FBI.
President Trump heeft namelijk toestemming gegeven om de beruchte “Nunes-memo” openbaar te maken. Deze memo is een verslag van de Republikeinse leden van de “House Intelligence Committee,” een commissie van het Amerikaanse parlement dat de inlichtingendiensten overziet. Deze memo beschrijft enkele van hun bevindingen met betrekking tot corruptie bij de FBI en het Amerikaanse Ministerie van Justitie, de DOJ (Department of Justice).
Trump heeft bevolen deze memo te publiceren omdat, in de woorden van de voorzitter van deze onderzoekscommissie, Devin Nunes, het een “plicht naar de bevolking” toe is om het openbaar te maken, wanneer inlichtingendiensten corruptie plegen en misbruik maken van hun bevoegdheden uit politieke motieven.

Volgens de Republikeinen, zowel voor als na de publicatie, is dit afluisterschandaal het tweede Watergate en een aanval van de inlichtingendiensten (en mogelijk de Democratische partijtop) op de Amerikaanse democratie. De Democraten bestrijden dit echter te vuur en te zwaard en stellen dat het vrijgeven van deze memo de nationale veiligheid in gevaar brengt en dat het een complot van Trump en Poetin is.
Een behoorlijke shitstorm dus, daar in Trumpistan. Indien het klopt wat de Republikeinen beweren is dat voor Nederland ook reden tot alarm, aangezien wij sterk afhankelijk zijn van Amerika en bij onze bondgenoot natuurlijk bij voorkeur een goed functionerende rechtstaat zien, want dit soort schandalen raakt ons in Europa ook. Dus hoe berichten onze eigen Nederlandse media over dit enorme schandaal?

Achtergrond: De Foreign Intelligence Surveillance Act (FISA)

Eerst wat achtergrond. De Nunes-memo focust op de procedure rond het door de FBI afluisteren van Carter Page, iemand die nauw betrokken was bij de Trump-campagne in het najaar van 2016 en volgens de FBI nauwe banden had met het Kremlin. De FBI kan toestemming vragen een persoon af te luisteren op basis van de Foreign Intelligence Surveillance Act (FISA), wanneer ze een vermoeden hebben dat iemand nauwe banden heeft met een buitenlandse mogendheid. De FBI kan een “FISA-warrant” aanvragen bij een speciaal hiervoor opgerichte rechtbank, de Foreign Intelligence Surveillance Court (FISC). Hiervoor moet de FBI natuurlijk goed kunnen onderbouwen dat er een gegronde reden is om iemand af te luisteren, want je wilt voorkomen dat de inlichtingendiensten dit soort vergaande bevoegdheden misbruiken.

Het is vervolgens aan het Amerikaanse Ministerie van Justitie, het Department of Justice (DOJ), om het bewijs dat de FBI verzameld heeft te overleggen aan de FISC (zie de wikipedia-artikelen voor uitleg over de procedure). Op basis daarvan nemen de rechters van het FISC dan een besluit. In de praktijk komt het er dus op neer dat de FBI en de DOJ gezamenlijk aan een FISA-aanvraag werken, en zo’n aanvraag moet dan ook worden ondertekend door vertegenwoordigers van beide organisaties. Indien een FISA-warrant wordt toegewezen door het FISC, is die warrant 90 dagen geldig, daarna moet de FBI opnieuw een aanvraag indienen om de warrant te verlengen. Dit is bij Carter Page vier keer gebeurd.

In het geval van Carter Page bestond de bewijsvoering van de FBI voor een deel uit het beruchte Steele-dossier, waarvan we inmiddels weten dat het gefinancieerd is door de Clinton-campagne en heel veel beschuldigingen bevat die niet bewezen zijn. Steele werkte voor Fusion GPS, een Amerikaans onderzoeksbureau dat werkt voor de Democratische partij en door hen gefinancieerd wordt.
Een buitengewoon dubieuze basis dus voor zo’n FISA-aanvraag, helemaal als je bedenkt dat het inwilligen van deze aanvraag erin heeft geresulteerd dat de FBI een directe politieke tegenstander van de Clinton-campagne mocht afluisteren.
Vanzelfsprekend zou het de bijl aan de wortel van de democratische rechtstaat zijn, als de bijzondere bevoegdheden van de inlichtingendiensten van een land ingezet zouden worden om de belangen van één politieke partij te dienen door een andere partij af te luisteren in campagnetijd.
Dus enkele relevante zorgen over de FISA-warrant die de FBI en DOJ hebben verkregen om Carter Page af te luisteren zijn:

1. In hoeverre was het Steele-dossier belangrijk in de aanvraag van de FISA-warrant?
2. Was de FBI op de hoogte dat het Steele-dossier dubieus was, of dat het geschreven was in opdracht van de Clinton-campagne?
3. Zo ja, hebben FBI en DOJ deze hoogst relevante informatie ook gedeeld met het FISC toen ze hun FISA-aanvragen indienden?
4. Gezien de politiek gevoelige natuur van deze aanvraag, hebben de FBI en DOJ er zorg voor gedragen dat politiek belanghebbenden, zoals de campagne van Hillary Clinton, buiten het proces bleven?

Meerdere van deze overwegingen worden beantwoord door de memo, en de antwoorden zijn schokkend.

De Nunes-Memo

Op naar de Nunes-Memo dus. Hier kunt u de memo voor uzelf lezen, ik raad u aan het grondig door te nemen. Deze memo bevat meerdere schokkende conclusies over het handelen van FBI en DOJ in deze kwestie. Ik zal deze “bombshells” voor u even op een rijtje zetten (er zijn meer openbaringen, maar dit zijn de meest relevante):

1. Het Steele-dossier was essentieel voor de FISA-aanvraag om Carter Page af te mogen luisteren. Dit is tegenover de commissie bevestigd door Andrew McCabe, destijds plaatsvervangend directeur van de FBI, die zijn handtekening onder één van de vier aanvragen tot verlenging van de FISA-warrant heeft gezet. McCabe stelt dat de FISA-aanvraag nooit zou zijn ingediend zonder de informatie uit het Steele-dossier.
2. In geen van de FISA-aanvragen is de rol van de Democratische Partij en de campagne van Hillary Clinton vermeld, de rechters waren hier dus niet van op de hoogte toen ze de FISA-aanvragen onderzochten. Topmensen binnen zowel de FBI als de DOJ waren hier echter wél van op de hoogte. Ze hebben dus bewust de rechters misleid door dit te verzwijgen.
3. De FBI was via Bruce Ohr, plaatsvervangend procureur-generaal van de DOJ, op de hoogte gesteld van een sterke politieke bias bij Steele tégen Trump en vóór Clinton, maar hield ook deze informatie achter in hun FISA-aanvraag.
4. De vrouw van Bruce Ohr deed voor de Clinton-campagne eveneens onderzoek naar Trump, ook via het Democratisch onderzoeksbureau Fusion GPS. Ze deelde haar resultaten met de FBI. Ook de relatie van de Ohrs met Steele en Fusion GPS (en dus de Democratische partij en de Clinton Campagne) werden door de FBI en DOJ verzwegen in hun FISA-aanvragen.

Een groot politiek schandaal

Kortom: de FBI en DOJ hebben het Steele-rapport gebruikt om een warrant te kunnen krijgen om een medewerker van de Trump-campagne te kunnen afluisteren. Hierbij hebben ze zowel de politieke oorsprong van het rapport als de politieke vooroordelen van Steele verzwegen. Ook hebben ze de politieke oorsprong van het onderzoek van de vrouw van Ohr verzwegen, of haar relatie met Fusion GPS en de Clinton-campagne.
Ze hebben de rechters van het FISC dus bewust misleid door de rechters niet op de hoogte te stellen van deze cruciale gegevens over hun bronnen. En zonder deze bronnen hadden ze de FISA-aanvraag dus niet eens ingediend.

Dit is dus politiek gemotiveerde corruptie in de hoogste regionen van de FBI en de DOJ. Als deze memo klopt, dan hebben we een schandaal als dit inderdaad niet gezien sinds het Watergate-schandaal in 1974.

Geheel vergelijkbaar met Watergate is dit schandaal op dit moment nog niet, omdat toenmalig President Nixon destijds óók deel uitmaakte van het complot, terwijl deze memo geen harde uitspraken doet over eventuele betrokkenheid of medeplichtigheid van de Democratische partij, de Obama-regering of de Clinton-campagne.
Toch zien de Democraten er niet goed uit in deze memo, want zowel Steele als de vrouw van Bruce Ohr deden via Fusion GPS onderzoek voor de Clinton-campagne dat vervolgens gebruikt is in de FISA-aanvragen. Bruce Ohr moet, als plaatsvervangend procureur-generaal (tweede man dus) van de DOJ, volledig op de hoogte geweest zijn van de inhoud van de FISA-aanvraag, helemaal als je bedenkt dat hij de FBI van het onderzoek van zijn vrouw voorzag.
Ohr was er dus vrijwel zeker van op de hoogte dat rechters werden misleid om de Trump-campagne te kunnen afluisteren. En hij werkte in dit proces nauw samen met zijn vrouw, die dus voor de Democratische partij en de Clinton-campagne werkte. Dan lijkt het bepaald niet onwaarschijnlijk dat zij hier óók van op de hoogte waren. De lijntjes waren zeer kort tussen de Democraten en de FBI en DOJ in dit geval.

Kort samengevat: de Nunes-memo beschrijft een politiek afluisterschandaal waarbij de top van zowel de inlichtingendienst als ministerie van justitie rechters hebben misleid om de Trump-campagne te kunnen afluisteren in verkiezingstijd. Een schandaal dat zó dicht plaatsvond onder de neuzen van Hillary Clinton en andere vooraanstaande Democraten dat het niet onwaarschijnlijk lijkt dat ook zij ervan hebben geweten.

Nederlandse berichtgeving over de Nunes-memo

Heel belangrijk, de vraag is dus niet:

 “Beschrijft deze memo een politiek schandaal van enorme omvang, misschien wel het grootste schandaal sinds de Watergate-affaire?”

Dat is namelijk exact wat de memo beschrijft. De vraag is nu:

“Klopt het, wat in deze memo staat?”

Want er is tenslotte nog niets bewezen. Dit is een beschrijving van de Republikeinse leden van de kamercommissie die hier onderzoek naar heeft gedaan, en de Democratische leden van de commissie ondersteunen deze memo niet en willen hun eigen tegen-memo uitbrengen.
Het zou natuurlijk kunnen dat deze Republikeinen hier keiharde leugens vertellen, maar deze memo beschrijft grootschalige, partijpolitiek gemotiveerde corruptie in de hoogste regionen van de FBI en de DOJ en legt daarmee een enorme bom onder de Amerikaanse politiek. Dat zijn geen beschuldigingen die je zomaar even uit je mouw schudt als parlementariër, wat je politieke kleur ook is, want als je dit soort vernietigende aantijgingen niet hard kunt maken, is het einde carrière. Het feit dat één van de twee grote partijen in Amerika dergelijke zware beschuldigingen uit is simpelweg ongekend.
We hebben hier dus een indicatie dat mogelijk een gigantisch politiek schandaal heeft plaatsgevonden, waarbij een regerende partij met de inlichtingendiensten en het ministerie van Justitie heeft samengewerkt om een politieke tegenstander te kunnen afluisteren in campagnetijd. Dit zou dus heel goed de opmars naar Watergate 2.0 kunnen zijn.

Dit is dus groot nieuws, en normaal gesproken zou je verwachten dat dit overal op de voorpagina’s staat. Misschien niet als harde waarheid gebracht en voorzien van kritische kanttekeningen, maar het lijkt vanzelfsprekend dat je als journalist je lezerswilt informeren over de inhoud van deze memo, of die nu waar is of niet.
Echter, niets is minder waar. Het probleem is namelijk dat deze memo Trump veel te goed uitkomt en we zijn hier in Nederland, waar de consensus onder journalisten is dat Trump een gevaarlijke oranje orang-oetan is die voor Poetin werkt en de wereld te gronde richt. Dit wereldnieuws past niet in dat narratief, wat voor hen een reden is om er dan maar botweg niet over te berichten.
En dat ga ik laten zien. Ik heb voor u een overzicht gemaakt over de berichtgeving in zeven vooraanstaande kranten en nieuwsstations: NRC, Volkskrant, Algemeen Dagblad, Trouw, Telegraaf, RTL Nieuws en NOS. Van alle zeven ben ik nagegaan of ze over de vier zeer schokkende “bombshells” berichten, die ik hierboven op een rijtje heb gezet. Dus wat schrijven deze superbetrouwbare kwaliteitsmedia over de Nunes-memo?

NRC

De NRC publiceert twee artikelen over de memo, allebei pogingen om de inhoud  te bagatelliseren. Het eerste artikel is een zeer oppervlakkige beschrijving van de memo, van de pen van de anti-Trump activist “journalist” van dienst, Guus Valk, een kritiekloos juichende Obama-cheerleader, dus die staat hier natuurlijk superneutraal in.
Valk stelt allereerst dat de memo niet aan de verwachtingen beantwoordt, iets wat hij in het artikel in het geheel niet onderbouwt. Maar zoals zal blijken is Valk überhaupt niet zo van het onderbouwen en meer van het feitenvrij ageren tegen de Grote Satan Trump, dat bevestigt namelijk zo lekker het Eigen Gelijk van de zelfingenomen NRC-lezer, en dat verkoopt weer krantjes.

Gelijk in de eerste zin van de inleiding spreekt Valk er al over dat Trump de memo vrijgeeft als opmaat om “het Rusland-onderzoek te dwarsbomen,” zodat de lezer gelijk weet dat het éigenlijk gewoon allemaal een afleidingsmanoeuvre is van die gemene Trump.
Vervolgens legt hij uit dat dde FISA-aanvraag niet zou zijn ingediend zonder het Steele-dossier, maar zegt hij dat dit “volgens Nunes” zo is. Valk zegt er dus niet bij dat Nunes dit baseert op de verklaring van Andrew McCabe, wat toch vrij relevant is, aangezien McCabe als plaatsvervangend directeur van de FBI één van de vier FISA-aanvragen persoonlijk heeft ondertekend.
Zo lijkt het net alsof gewoon maar een wilde bewering is van Nunes dat het Steele-dossier cruciaal was, in plaats van de sterk onderbouwde stelling die het is. En dat is bewust, want Valk gaat in dit artikel wél in op het ontslag van McCabe naar aanleiding van deze memo (Guus Valk noemt hem overigens “McGabe,” omdat deze “journalist” blijkbaar te incompetent is om via Google te achterhalen wat de naam is van de plaatsvervangend directeur van de FBI).

Erger nog, Valk benoemt vervolgens in het geheel niet dat de FBI en DOJ de politieke oorsprong van het dossier meerdere malen verzwegen hebben. Alles wat dit schandaal tot een echt schandaal maakt, het voorliegen van rechters, de nauwe samenwerking met de Clinton-campagne, dat alles wordt geheel verzwegen door Valk. Zo creëert Valk de valse schijn dat de FBI gewoon een onschuldige vergissing heeft gemaakt (en dat het dus nergens op zou slaan, dat al die Republikeinen dit überhaupt een schandaal noemen).
Ook zegt Valk dat de centrale stelling van de Nunes-memo is dat het hele Rusland-onderzoek gebaseerd is op partijdige informatie, en dat de memo dit zelf ondergraaft door te erkennen dat de FBI eerder al onderzoek deed naar medewerkers van Trump.
Deze “centrale stelling” staat echter nergens in deze memo, onder het kopje “Purpose” lezen we dat de memo puur gaat om het blootleggen van de praktijken van de FBI in dit geval, er staat niets over de implicaties voor het Trump-onderzoek als geheel. Dit is geheel een verzinsel van Valk, vermoedelijk om Nunes weg te zetten als een sensationalistische kluns die zijn eigen verhaal ontkracht. Nepnieuws dus, een beproefd NRC-recept, zoals wij allen weten.

Valk benadrukt tenslotte dat de Republikeinen dit een “Tweede Watergate” hebben genoemd, overduidelijk met de implicatie dat dit belachelijk overdreven is. En natuurlijk, in dit artikel lijkt deze bewering ook overdreven, omdat Valk de door de memo beschreven corruptie, waar de betiteling “Watergate” op gebaseerd is, geheel verzwijgt. Dit is natuurlijk gewoon een hele laffe truc van een bevooroordeelde politiek demagoog die de betiteling “journalist” niet waardig is: het schandaal niet beschrijven, maar de reacties van de Republikeinen erop wél, zodat de Republikeinen eruit zien als doorgedraaide idioten.

NRC publiceert vervolgens nog een tweede artikel, van een andere anti-Trump activist “journalist” Floor Bouma. Dit gaat uitsluitend in op de negatieve reacties van John McCain en de Democraten op de memo, die uiteraard een uitgebreid podium krijgen om hun zegje te doen, wat het Trump-kamp uiteraard niet hoeft te verwachten in D66-huisblaadje NRC. Het bevat geen aanvullende relevante informatie over de memo.

Kortom, de NRC-lezer krijgt een volkomen inaccurate beschrijving van de memo gepresenteerd en zal op dit punt geen idee hebben dat de memo corruptie en politieke vooringenomenheid beschrijft bij de FBI en DOJ. De NRC faalt totaal op journalistiek gebied en eens te meer blijkt dat deze krant niet meer serieus genomen kan worden door mensen met een functionerend verstand. Next!

Volkskrant

Dan de Volkskrant. In de Volkskrant lezen we eveneens een ontstellend slecht en bevooroordeeld artikel dat volledig de lijn van CNN-achtige Amerikaanse media lijkt te volgen. De “journalist” die dit schreef, Michael Persson, heeft een duidelijke anti-Trump insteek en smijt alle logica, redelijkheid, feitelijkheid en journalistieke integriteit overboord om een artikel te produceren dat leest als de verklaring van een persvoorlichter  van de Democratische partij.
Om dit treinongeluk van een artikel even samen te vatten: allereerst stelt Persson dat het Steele-dossier “vol staat met (nog) onbevestigde details.” De toevoeging “(nog)” dient hier uiteraard om naar de lezer toe te impliceren dat het eigenlijk natuurlijk allemaal wel waar is wat in dat Steele-dossier staat, zonder dat Persson dat expliciet hoeft te stellen. Want dat zou letterlijk nepnieuws zijn, we hebben immers geen enkele reden om aan te nemen dat dat dossier waar is.
Een slim propagandatrucje dus, waaruit wel blijkt dat Persson een ideologisch narratief wil overbrengen en niet de intentie heeft om de lezer objectief te informeren.
Daarna herhaalt Persson de stelling die we ook bij Valk zagen: de kern van de memo zou zijn dat zonder het Steele-dossier de FISA-warrant niet zou zijn afgegeven, waarbij Persson, in tegenstelling tot Valk, tenminste wél benoemt dat FBI-onderdirecteur McCabe dit heeft verklaard.

En daar blijft het bij. Net als in het NRC-artikel van Valk is ook in het Volkskrant-artikel van Persson geen enkele verwijzing te vinden naar de aantijging dat FBI en DOJ de rechters van het FISC bewust onvolledig hebben ingelicht om de FISA-warrant te krijgen. Ook Persson beschrijft het handelen van de FBI als een fout in plaats van misbruik van bevoegdheden; hij zegt letterlijk dat de fout van de FBI “vooral procedureel kan zijn,” waarmee hij de memo direct tegenspreekt.

Ook Persson mag van de Volkskrant dus schaamteloos feiten verzwijgen om dit schandaal onder de tafel te vegen en de lezer verkeerd te informeren. Evenals de NRC-lezer zal dus ook de Volkskrantlezer een totaal verwrongen beeld hebben van deze memo en alle heisa eromheen, totaal onwetend zijn van de inhoud van de memo, en denken dat de memo eigenlijk niets spectaculairs bevatte. Perssons bedoeling is blijkbaar dat de Volkskrantlezer concludeert dat Trump gewoon een dictator is die naar een excuus zoekt om kritische mensen het zwijgen op te leggen.

Wat een armoe.

Algemeen Dagblad

Het Algemeen Dagblad zinkt nog dieper dan NRC en Volkskrant. Na een korte aankondiging over het publiceren van de memo volgt een dramatisch slecht en gekleurd artikel van Bob van Huet, die een inhoudelijke behandeling simpelweg geheel achterwege laat om direct door te gaan naar alle kritiek op de memo, kritiek op het handelen van Trump en hysterische theorieën over hoe Trump de memo gaat gebruiken om de macht te grijpen, of zoiets.
Niets van dit alles kan de lezer uiteraard plaatsen, omdat de inhoud van de memo uberhaupt niet behandeld wordt door het AD, dus handvaten om te beoordelen in hoeverre de Republikeinse uitspraken naar aanleiding van de memo hout snijden, die krijgt de lezer niet.

Verder bevat het artikel nog een aantal klinkklare onwaarheden, bijvoorbeeld dat de memo niet zou vermelden dat de FBI andere bronnen aanvoerde dan het Steele-dossier. Dat doet de memo natuurlijk wel, maar de memo zegt ook dat zonder het Steele-dossier de FISA-aanvraag niet was doorgegaan, wat Van Huet dan weer niet vermeldt. De AD-lezer blijft dus achter met het idee dat de memo op basis van één dubieuze bron een heel onderzoek zou verwerpen, terwijl er heel veel andere bronnen zijn die wél betrouwbaar zijn een óók een goede onderbouwing vormden voor de FISA-aanvraag. Dat laatste is natuurlijk een keiharde leugen, maar het is wel wat de AD-lezer nu denkt.

Er volgen nog wat hysterische samenzweringstheorieën over Poetin die hier (uiteraard) achter zou zitten, zonder enige feitelijke onderbouwing, en Trump wordt en passant ook nog eens vergeleken met Nixon, omdat dit allemaal natuurlijk een afleidingsmanoeuvre is van de Grote Boze Trump. Op deze nonsens hoeven we niet in te gaan. Hoofdzaak is: Van Huet heeft de memo overduidelijk niet gelezen, maar zijn idee over de inhoud gewoon gebaseerd op beschrijvingen van anderen (lees: CNN). Dit artikel van Bob van Huet dient dan ook niet gezien te worden als een journalistiek product, maar als politieke propaganda.

Trouw

Dan de gristenen van Trouw. Allereerst, Trouw-journalist Bas den Hond doet in zijn eerste artikel na publicatie van de memo wél wat NRC, Volkskrant en AD nalieten: hij vermeldt dat de FBI en de DOJ “politiek gemotiveerde misstappen” begingen, wat natuurlijk veel dichter aan de kern van de memo raakt dan de halve waarheden van Valk en Persson, die de misstappen wel vermeldden, maar niet de politieke motivatie van de misstappen.

Blijkbaar bevatte dit eerste artikel van Den Hond te veel feiten en werd Trumps gedrag veel te redelijk weergegeven, dus volgde er een tweede stuk van Den Hond gaat mee in de totale inversie van de werkelijkheid die we al in het AD lazen, waarin Trump wordt vergeleken met Richard Nixon, terwijl Trump (volgens deze memo) niet dader, maar juist slachtoffer is van een Watergate-achtige affaire.
Nadat Den Hond een op zich redelijk accurate beschrijving geeft van de corrupte handelen van de top van de FBI, probeert hij de aandacht van de inhoud af te leiden door over irrelevante dingen te beginnen, zoals dat rechters partijdige informatie best mee mogen nemen. Dat kan natuurlijk best zijn, maar het feit dat het partijdig is moet je nog steeds wel vermelden, en dat deden FBI en DOJ niet.
Hij sluit af met een tamelijk gekleurde weergave van de gang van zaken in het Witte Huis, zoals bijvoorbeeld dat Trump James Comey ontslagen zou hebben “om het Rusland-onderzoek naar zijn hand te zetten.” Ook zegt Den Hond dat “hoge ambtenaren bij justitie tot nu toe standvastig de wet lijken te handhaven,” iets wat door deze memo juist op opzienbarende wijze wordt weersproken.

Kortom, ook de verslaggeving van Trouw is ernstig anti-Trump gekleurd, maar Den Hond doet tenminste nog wel de moeite om zijn lezers tot op zekere hoogte te informeren over de memo, dus hij doet het beter dan Valk, Persson en Van Huet. Daar moeten we het dan maar mee doen. Zoek de zonzij.

Telegraaf

Verbijsterend genoeg is de Telegraaf, een krant die als “sensationalistisch” te boek staat onder weldenkende deugende D66-stemmende Nederlanders, de eerste krant waarin ik een redelijk neutraal artikel over de memo vond, dat ingaat op de inhoud van de memo, uitlegt waarom deze inhoud relevant is, en vervolgens óók de kritiek op de memo behandelt. Een evenwichtig artikel dus waarin beide perspectieven worden belicht.
Natuurlijk, het is maar één vrij summier artikel, wat weinig is voor zo’n ingrijpend rapport, maar het bevat méér informatie over de Nunes memo dan ik in alle kwaliteitskranten heb gezien tot nu toe, én het probeert overduidelijk een evenwichtig beeld te schetsen. Een staaltje journalistiek waar de sensationalistische propagandisten van NRC, Volkskrant en AD een puntje aan kunnen zuigen.

Wat dat betreft vervult de Telegraaf een beetje de rol die Fox News in Amerika vervult. De schreeuwerige presentatie ten spijt, blijkt de Telegraaf in de praktijk het medium te zijn dat over bepaalde zaken, zoals bijvoorbeeld President Trump, het meest evenwichtig bericht. Het krijgt echter de naam “rechts” en “pro-Trump” te zijn, omdat hun werk constant vergeleken wordt met de eenzijdige propaganda van deze zogenaamde “kwaliteitskranten.”
En omdat de gehersenspoelde fanatici die deze “kwaliteitskranten” lezen geloven dat hun eenzijdige wereldbeeld De Waarheid is, brandmerken ze ieder medium dat zich inspant om wél een evenwichtig beeld te geven als “sensationalistisch” of “populistisch” of “nepnieuws.” Zoals hier blijkt is dat dus vaak onterecht.

RTL Nieuws

Bij RTL Nieuws bereiken we een nieuw dieptepunt: op de site kun je via de zoekfunctie niets vinden over de Nunes Memo. Zoek zelf maar op “memo” en “Trump.”
De laatste zoekterm geeft dan wel weer een video van het lachwekkende stripfiguur Erik Mouthaan, die zich met carnaval ooit verkleed heeft als Amerika-correspondent en in die rol is blijven hangen toen hij ontdekte dat feiten en relevante inzichten er toch niet toe doen in de mainstream media, het enige wat je hoeft te doen is CNN-artikelen naar het Nederlands te vertalen en Trump zo negatief af te schilderen als je maar kunt.
In deze video deelt Mouthaan een lange lijst “leugens van Trump”. Blijkbaar zijn al die beuzeldetails over de grootspraak van Trump belangrijker dan een groot politiek schandaal waarbij de kopstukken van de FBI, de DOJ en mogelijk de DNC betrokken zijn.

Gek genoeg kun je wel een artikel over de memo vinden als je handmatig zoekt op buitenlands nieuws. Na lang doorscrollen kom je dan uit bij dit artikel, dat nauwelijks ingaat op de memo zelf, anders dan mee te delen dat uit de memo zou blijken dat de FBI en DOJ een rechter hebben misleidt. Dat wordt terloops vermeld, waarna het artikel overschakelt op kritiek op de memo en schande spreekt dat Trump deze memo heeft openbaart.
Ja, het lijkt inderdaad een trend te zijn hier, journalisten of all people die boos zijn dat informatie openbaar wordt gemaakt en een overheid transparanter wordt. We leven echt in onderstebovenland tegenwoordig.
Maar hoe terloops het ook is, de essentie van dit schandaal wordt tenminste benoemd; misleiding van de rechter door FBI- en DOJ-kopstukken, wat zo schrijnend afwezig was in de berichtgeving van NRC, Volkskrant en AD. Dus het RTL-publiek weet tenminste dat, al is het natuurlijk bizar dat er slechts één zin aan de inhoud van de memo wordt besteed en meerdere alinea’s over de ongure motieven die Trump volgens de vrijuit raaskallende en speculerende Mouthaan zou hebben.

NOS

En dan nu het absolute dieptepunt van de Nederlandse media: de NOS.

Op de site van NOS.nl is letterlijk geen enkel artikel over de memo te vinden dat ingaat op de inhoud. De meest recente artikelen op het moment dat ik dit schrijf (drieënenhalve dag na publicatie van de memo) gaan er slechts over dát de memo is vrijgegeven, niet over wat er in staat. Deze artikelen hebben suggestieve koppen als “Hoe ver gaat Trump in zijn verzet tegen het FBI-onderzoek,” waarbij bij voorbaat wordt aangenomen dat de enige reden die kan bestaan om de memo vrij te geven Trumps eigenbelang is, dat het ondenkbaar is dat het om andere redenen misschien wel gerechtvaardigd zou kunnen zijn om deze memo vrij te geven.
Maar wat natuurlijk het meest bizar is, is dat de NOS vier artikelen geschreven heeft naar aanloop van het vrijgeven van de memo, maar vervolgens geen één artikel dat de inhoud beschrijft. Als de hysterie van de Democraten en de grootspraak van de Republikeinen vooraf over de memo nieuwswaardig zijn, zou de inhoud van deze memo het dan niet minstens zo nieuwswaardig moeten zijn?

Ter vergelijking, over de beruchte shithole-opmerking, waarbij Trump achter gesloten deuren gezegd zou hebben dat bepaalde landen “shitholes” zouden zijn, heeft de NOS meerdere artikelen geschreven.
We hebben dus twee nieuwswaardige zaken:

1. De huidige president heeft achter gesloten deuren bepaalde arme landen “shitholes” genoemd.
2. Een kamercommissie concludeert dat de FBI, de DOJ en mogelijk één van de twee partijen in Amerika hebben samengewerkt om, op basis van onbetrouwbare, ongeverifieerde en politiek gemotiveerde roddels, een campagnemedewerker van een politieke tegenstander af te luisteren in verkiezingstijd, waarbij hooggeplaatste FBI’ers wisten van de politiek gemotiveerde oorsprong van deze roddels, maar dit bewust verzwegen.

Onze staatsomroep vindt nieuwsfeit 1 belangrijker dan nieuwsfeit 2, en kiest er voor om een gerucht over een onfatsoenlijke opmerking van de president meer aandacht te geven dan wat misschien wel het grootste politieke schandaal zou kunnen zijn sinds de Watergate affaire.

Wie deze zaken zo op een rijtje zet beseft hoe bespottelijk het is, om nog te geloven dat onze NOS politiek neutraal is. Deze bizarre keuze is niet te verklaren op basis van oprechte journalistieke overwegingen, alleen uit een politieke voorkeur van de NOS-redactie tégen Trump. Waarbij de vaak gehoorde bewering dat onze staatsomroep onafhankelijk en politiek neutraal zou zijn, eens te meer een totale mythe blijkt te zijn. Bizar dat er nog steeds belastinggeld gaat naar dit bevooroordeelde staatspropaganda-orgaan. Er is geen enkel excuus voor deze belangenverstrengeling tussen overheid en media die we kennen als “de NPO,” en hoe eerder de geldkraan dicht gaat, hoe beter. Weg ermee.

Het totale demasqué van de Nederlandse media

Dus hier een schema met “bombshells” uit deze memo, die gezamenlijk de reden vormen dat deze memo uberhaupt relevant is. Laten we eens kijken in hoeverre onze media hun lezers/kijkers hebben geïnformeerd over deze essentiële inzichten, een groene V betekent dat de bevinding vermeld wordt, een rode X dat het niét vermeld wordt, een gele ~ betekent dat het gedeeltelijk vermeld wordt. Nogmaals, dit gaat over de kern van de memo, de inhoud waar alles om draait:

Wat een dramatische score voor onze kwaliteitsmedia! En zoals we gezien hebben, is alle kritiek van de Democraten wél uitgebreid behandeld door al deze journalisten. We hebben uitvoerig kunnen lezen wat voor duistere plannen Trump allemaal heeft (of zou hebben) met deze memo, maar we krijgen nauwelijks informatie over wat er in de memo staat. Waarom is dat?

Heel simpel, omdat onze media een politiek narratief delen waarin Trump Voldemort is en iedereen die Trump tegenwerkt Harry Potter.

Dat Trump vergaande uitspraken doet naar aanleiding van een memo die corruptie en politieke bevooroordeeld beschrijft tégen hem bij de FBI en zijn ministerie van Justitie, dat is natuurlijk best logisch. Dus de truc die deze journalisten dus toepassen is om niét de inhoud van de memo te beschrijven, maar wél deze vergaande uitspraken van Trump.
Want als je niet weet wat er in die memo staat, of, in het geval van lezers van de Volkskrant of de NRC, een onjuist beeld hebt van wat er in de memo staat, dan kun je de uitspraken van Trump niet in de juiste context plaatsen.
En zonder de context van deze memo lijken Trumps uitspraken natuurlijk megalomaan en tiranniek. De FBI en DOJ aanvallen zoals hij doet, daar moet je immers wel een hele goede reden voor hebben. En door die hele goede reden te verzwijgen, kan Trump worden afgeschilderd als een doorgedraaide dictator door deze propagandisten journalisten.

Goed, dat was de Nunes-memo, en de behandeling van deze memo in de Nederlandse media. Wat de gevolgen gaan zijn van de memo is nog niet duidelijk, want uiteraard moet eerst nog blijken of de memo zelf klopt.
Maar dat de memo een politiek schandaal van ongekende proporties beschrijft, daar kan geen twijfel over bestaan, en het feit dat één van de grote partijen in Amerika denkt dat dit schandaal heeft plaatsgevonden, is in zichzélf al essentiele informatie die elke Nederlander zou moeten weten. Door dit schandaal te verzwijgen, te negeren, te verdraaien en te bagatelliseren verraden deze journalisten hun eigen nobele professie én hun lezers, die op hen vertrouwen om ingelicht te worden over wat er in de wereld speelt.
Uit dit soort gevallen blijkt kristalhelder dat er geen kwaliteitsmedia meer bestaan in Nederland. Het niveau van de Nederlandse journalistiek is abominabel, en de in dit stuk genoemde journalisten zouden zich helemaal te pletter moeten schamen, dat ze zulk prutswerk durven af te leveren en nog steeds pretenderen journalisten te zijn.

Gelukkig is het Internet er nog en zijn er nog alternatieve media, waar we wél objectieve en relevante informatie over ingrijpende schandalen als deze kunnen vinden. Want van de oude media hoeven we dat niet te verwachten. Het is dan ook te hopen dat deze media spoedig van de markt verdwijnen, of in elk geval het gezag verliezen, dat ze nog steeds bij veel te veel Nederlanders genieten.

Hoe het in Amerika verder gaat? Dat ligt nog steeds helemaal open, sommige delen van de memo worden nog betwist door de FBI of de Democraten. Maar u weet in ieder geval bij welke media u niét moet zijn, als u wijzer wilt worden over de politieke situatie aldaar. Interesseren de feiten u echter niet en wilt u gewoon intelligent klinkende anti-Trump talking points hebben, waarmee u ’s ochtends bij het koffiezetapparaat indruk kunt maken op uw collega’s, blijft u dan gewoon NRC, Volkskrant, AD, Trouw, RTL en NOS lezen.