Eens in de zoveel tijd laait de discussie over anonimiteit op social media weer op. Nu Elon Musk Twitter heeft gekocht en veranderingen voorstelt, wordt er volop gespeculeerd. Zal Musk anonimiteit verbieden? Hij heeft uitspraken gedaan die daarop lijken te wijzen. Voor- en tegenstanders buitelen over elkaar heen, maar hoe goed zijn hun argumenten eigenlijk? En is Musk dit werkelijk van plan?
Elon Musk ziet mogelijkheden voor Twitter
Dat Musk Twitter heeft gekocht, voelt als een revolutie. Sommige delen van Twitter ontploften van blijdschap, andere delen waren in paniek. Maar wat zegt Elon Musk eigenlijk zelf?
Hij stelt dat Twitter van levensbelang is voor onze beschaving: in zijn visie is Twitter het dorpsplein waar iedereen vrij met elkaar in debat moet kunnen gaan. Hij zegt dat Twitter grote mogelijkheden heeft, maar nu al jaren afgeknepen wordt door mensen die hun eigen zienswijze willen promoten en geen andere meningen toestaan.
🚀💫♥️ Yesss!!! ♥️💫🚀 pic.twitter.com/0T9HzUHuh6
— Elon Musk (@elonmusk) April 25, 2022
De censuur op Twitter
Musk heeft groot gelijk. Twee jaar geleden censureerde Twitter nog informatie die schadelijk zou kunnen zijn voor Joe Biden, en beïnvloedde daarmee de Amerikaanse presidentsverkiezingen. Daarnaast lopen accounts gevaar als ze kritisch zijn op de gevestigde macht of doorgeslagen wokeness belachelijk maken. Zo werd vorige maand nog het account van de satirische site The Babylon Bee geblokkeerd, wat voor Musk de aanleiding schijnt te zijn geweest om nu in te grijpen.
Of het hem ernst is, moet nog blijken, maar Elon Musk zegt dat hij geen enkele grens wil stellen aan wat op Twitter gezegd mag worden, behalve strafrechtelijk. Hij belooft ook zichzelf niet te sparen. Deze week tweette hij: “I hope that even my worst critics remain on Twitter, because that is what free speech means.” Inderdaad. Echte vrijheid van meningsuiting bestaat pas als ook de felste critici van de grote baas zich vrij uit kunnen spreken.
Technische veranderingen
Maar Musk wil meer. Hij wil ook een mogelijkheid om tweets naderhand nog te kunnen corrigeren, al stelt hij voor om dat maar voor een korte periode na het verzenden toe te staan, en om zichtbaar te maken dat de tweet veranderd is. Ook wil hij de algoritmes van Twitter openbaar maken, waardoor bijvoorbeeld shadowbanning zou verdwijnen. Dit is een manier om tweets te onderdrukken zodat minder mensen ze zien. Deze onderdrukking is al jaren bekend (en aangetoond) al beweert Twitter nog steeds dat shadowbanning niet bestaat.
Bots en trollen aanpakken
Een andere ergernis op Twitter zijn de spambots, accounts waar geen mensen achter zitten, maar die gebruikt worden om een boodschap rond te toeteren. Ook zijn er anonieme trollen die mensen stalken en uitschelden. Musk zegt dat hij de spambots en trollenfarms aan wil pakken zodat alleen nog echte mensen met elkaar in gesprek zijn. Hij wil alle gebruikers verifiëren om de namaakaccounts eruit te filteren.
Vermoedelijk bedoelt Musk dat hij wil zorgen dat bedrijven, activisten en overheden niet meer talloze accounts kunnen inhuren om hun bereik te vergroten en het debat te beïnvloeden. Maar sommigen denken (of hopen) dat hij twitteraars zal verplichten om op Twitter hun eigen naam te gebruiken. Veel twitteraars gebruiken een pseudoniem, en zo’n besluit zou een grote verandering betekenen.
Weg met de anoniempjes!
Deze week schreef zowel Rob Hoogland als Jan Dijkgraaf dat het maar eens afgelopen moest zijn met de anonimiteit op Twitter. “Weg met die lafbekken,” schreef Hoogland, en Dijkgraaf was het met hem eens: “Ik vind anoniempjes vooral laf. Als je niet onder je eigen naam voor je mening durft uit te komen, weet ik ook niet zeker hoe stevig je ruggengraat is als – bij wijze van spreken – de Duitsers weer komen.” En hij sloot af met: “Kom uit de kast, lafbekjes!”
Nieuw 'Briefje van Jan' – aan de anoniempjes op social mediahttps://t.co/wSHIUBuvoU#ElonMusk #TwitterTakeover #FreedomOfSpeech pic.twitter.com/tUL9KYUGKn
— Jan Dijkgraaf (@jndkgrf) April 26, 2022
Tja. Natuurlijk hebben deze heren het volste recht om anonimiteit laf te vinden, maar is dat een argument? Nee. Het is een mening. En het lijkt ook geen erg doordachte mening te zijn, want er zijn een hoop goede redenen denkbaar om anoniem te willen blijven. Jan Dijkgraaf noemt er trouwens wel een paar in zijn column, al vindt hij ze niet overtuigend.
Anoniem vanwege je werk
Sommige mensen zijn liever anoniem in verband met hun werk. Geen argument, vindt Jan, want je moet ook op je werk voor je mening uit durven komen. En als dat niet kan, zou je dan niet liever ander werk zoeken?
In de eerste plaats is het niet voor iedereen even gemakkelijk om ander werk te zoeken, daarnaast zijn er ook beroepen waarin je je mening juist niet wilt geven. Denk bijvoorbeeld aan een docent die zijn leerlingen niet wil indoctrineren, of aan een psychiater die wil dat zijn patiënten zich veilig bij hem voelen, ook als ze een andere mening hebben.
Bedreigingen
Andere twitteraars zijn bang voor bedreigingen, maar Dijkgraaf stelt dat de dreigende toetsenbordridders toch nooit langskomen. Op zich heeft hij daar een punt. De meeste schelders en dreigers laten het bij stoere taal. Maar wat te denken van vrouwen met een wraakzuchtige ex? Of tieners die thuis vreselijk onder de plak zitten? Of streng gelovige jongeren die (nog) niet durven zeggen dat ze misschien wel homo zijn? Er zijn genoeg situaties te bedenken waarin mensen wel reden hebben om bang te zijn.
Privacy
Drie jaar geleden heb ik eens rondgevraagd op Twitter waarom mensen anoniem waren, en een andere reden die daaruit kwam was privacy. Ten eerste: waarom zouden mensen jouw identiteit moeten kennen? Daar hebben ze niets mee te maken. En ten tweede: wie kunnen allemaal gegevens van mij verzamelen? Niet iedereen wil vindbaar zijn. De argwaan tegenover grote bedrijven of overheden kunnen wij overdreven noemen, maar niet iedereen heeft goede ervaringen. En wie zegt hoe onze overheid of een bedrijf als Google zich zullen ontwikkelen?
Wat is het probleem?
Waarom willen mensen trouwens zo graag de namen van hun medetwitteraars weten? Wat maakt het uit om te weten dat iemand eigenlijk Jantje de Vries of Marietje van Dijk heet? Dat doet er niet toe. Wat ertoe doet is of je een goed gesprek met iemand kan voeren. Of iemand iets interessants te melden heeft, of gewoon prettig is in de omgang.
Anoniempjes onder vuur. Snap ik, maar ik geloof niet dat mijn 70k tweets wezenlijk anders waren geweest als ik ze onder eigen naam had geschreven. Anonimiteit hoeft niet ten koste te gaan van fatsoen en nuance. En je kunt iemand best leren kennen als je zijn naam niet weet.
— Lewis (@Lewis_GS_) April 26, 2022
Ja, maar trollen…!
Natuurlijk zijn er trollen, schelders en stalkers. Maar hé, daarvoor hebben we een prachtig assortiment knoppen. We kunnen ons de overlast besparen met de muteknop, zodat ze voortaan tegen de lucht lopen te schreeuwen. We kunnen ze blokkeren, zodat ze onze tweets niet eens meer kunnen lezen. En als ze echt te ver gaan, kunnen we ze ook nog rapporteren. Probleem opgelost.
Overigens kunnen ook niet-anonieme accounts heel erg vervelend zijn…
Anonimiteit blijft nog wel even
Verder geloof ik niet dat Elon Musk anonimiteit zal gaan verbieden. Hij zou wel gek zijn. Musk is een zakenman, en al heeft hij nu misschien idealistische motieven, hij zal geen verlies op Twitter willen maken. Hij heeft het al gehad over betaalde upgrades zoals een blauw vinkje als bewijs dat jij echt Pietje de Boer bent. Of een gouden randje als je extra opties wilt, zoals achteraf spelfouten corrigeren.
Al zouden twitteraars zich straks bij Twitter moeten legitimeren, dan verandert er toch niet veel. Ook nu moeten twitteraars al gegevens delen met Twitter om gebruik van het platform te kunnen maken. Als Twitter ook in de nieuwe situatie de gegevens netjes geheim houdt, is de privacy van de gebruikers niet in gevaar.
Al die anonieme accounts zullen hooguit een soort onderklasse worden, zonder blauw vinkje of gouden randje. Maar is dat een probleem? Ze mogen gratis meedoen, kunnen gewoon alles lezen en overal op reageren. En hun identiteit houden ze lekker privé.
Vond je dit artikel goed? Steun Maaike van Charante via repelsteeltje.backme.org
Op de hoogte blijven van nieuwe artikelen? Volg Maaike op Twitter.
.
