GroenLinks-leider Jesse Klaver werd betrapt op minachting van de democratie. Het filmpje zorgde even voor verontwaardiging op social media, maar de ‘kwaliteitsmedia’ besteedden er nauwelijks aandacht aan. En precies zo reageerden allerlei ‘fatsoenlijke’ politici en opiniemakers. Zij bepalen wie ‘deugt’, maar met integriteit heeft dat niets te maken.
Daar zit ik ook over te piekeren.
Echt, ik dacht dat dit tot dagenlange ophef zou leiden. Verontwaardiging in talkshows. Boze commentaren in kranten. Algemene afkeuring.
Maar nee.🦗🦗🦗🦗🦗🦗🦗Naïef dus, van mij.
Inmiddels zou ik beter moeten weten.— Maaike van Charante (@Repelsteeltje21) October 6, 2022
Vertrouwen
Het lukt me maar niet om wantrouwend te worden. Inmiddels zou ik door en door cynisch moeten zijn, maar blijkbaar veer ik toch elke keer terug naar hoop op fatsoen van mensen. Een soort geloof dat uiteindelijk iedereen ten diepste toch wel deugt. Dat in elk mens wel een korreltje eerlijkheid te vinden is, als je maar lang genoeg zoekt.
Het is een soort basisvertrouwen dat mensen met vallen en opstaan goed proberen te zijn. Dat ze eigenlijk tegen onrecht zijn, en integriteit belangrijk vinden. En het blijft lastig om onder ogen te zien dat er mensen zijn die echt onbetrouwbaar zijn. Die wegkijken bij onrecht of er zelfs moedwillig aan meewerken.
Dit vertrouwen in de goedheid van mensen is een recept voor teleurstellingen, en ook deze week was het weer prijs.
Wat gebeurde er?
Jesse Klaver betrapt
Nadat Johan Remkes zijn stikstofrapport had afgeleverd, werden politici natuurlijk geïnterviewd. Was het conflict met de boeren nu opgelost? Moest het stikstofbeleid veranderen? Ook Jesse Klaver had zijn praatje afgedraaid, en na het interview kletste hij nog even gezellig na met de AD-journaliste. Wat hij niet wist: het werd nog steeds opgenomen. En die opname kwam op internet terecht.
Iemand stuurde me het filmpje, en het geluid was zo slecht dat ik zo ongeveer met mijn oor tegen mijn laptop aan lag om te verstaan wat er werd gezegd. Daardoor kwam een zinnetje dat eigenlijk aan het eind zat, bij mijn transcriptie aan het begin terecht. Alsnog mijn excuses aan mensen die daardoor in de war raakten bij het luisteren.
Is dit👇 werkelijk de reactie van @jesseklaver op het rapport van #Remkes?
Kan het nog meedogenlozer? Nog asocialer? Nog erger over lijken?🤮
Zijn #boeren nog mensen voor @groenlinks?
Remkes had het over 'broos vertrouwen'. Als GL dat wil vernielen, is DIT de aangewezen weg. https://t.co/rK4Z140Yv8 pic.twitter.com/YLZjZ6g0Ow— Maaike van Charante (@Repelsteeltje21) October 5, 2022
Wat zei Klaver eigenlijk?
Voor de duidelijkheid nog even de volledige tekst zoals die gezegd werd.
Klaver: “Het beleid van Van der Wal. Prima. By the way, we moeten versnellen. Als jullie dit allemaal prima vinden: oké, strik eromheen, zou ik zeggen als kabinet. Niet tot 14 oktober wachten. Nu iedereen enthousiast is, zou ik een extra ministerraad doen, morgen advies aftikken en gaan!”
De AD-journaliste waar hij mee sprak, zei dat het anders nog anderhalve week duurt.
Klaver: “Veel te lang. Dan gaat iedereen er weer naar kijken en gaan er weer protesten komen, denk ik, als ze écht zien wat erin staat (gnuivend lachje). Het onderschrijft alles waar ze boos over waren, dat blijft gewoon.”
Het meest stuitende aan het filmpje van Jesse Klaver is wel z'n geitachtige gegrinnik na "Als ze écht zien wat er in staat".
En dan denk je aan de boeren die zelfmoord hebben gepleegd uit wanhoop.
— Frummel (@_Frummel_) October 5, 2022
Meedogenloos
Het eerste waar ik woedend over werd was dat Klaver in feite de boeren wilde bedriegen. Hij wilde zo snel mogelijk alles erdoor jagen, voordat de boeren er echt naar zouden kunnen kijken. Hij was er blijkbaar zeker van dat er weer protesten zouden komen ‘als ze écht zien wat erin staat.’
En dat zei hij pal na de persconferentie van Johan Remkes… Die persconferentie waar Remkes gezegd had: “Ik ben geschrokken van de oprechte wanhoop die in de ogen van redelijke mensen te zien is.”
Remkes had mensen gezien. Klaver zag alleen maar obstakels. Remkes zag wanhoop. Klaver keek niet eens.
Natuurlijk heb ik eerder gezien hoe meedogenloos GroenLinks is tegenover de boeren die in hun ogen in de weg van hun ‘idealen’ staan. Maar zo direct na deze woorden van Remkes was de kille onverschilligheid van Klaver voor mij toch weer een schok. Het kan Jesse Klaver niets schelen dat de boeren wanhopig zijn omdat hun voortbestaan op het spel staat. Hij zal ze graag bedriegen om hun ondergang te versnellen.
Minachting van de democratie
Uit dit voorval spreekt ook een diepe minachting voor de democratie. In een gezonde democratie worden politici gekozen door goed geïnformeerde burgers en leggen diezelfde politici verantwoording af aan de burgers. Maar antidemocraten vinden het volk maar lastig, en regelen de zaken liever onderling. Met dit schoolvoorbeeld van dergelijke achterkamertjespolitiek gaf Jesse blijk van deze antidemocratische instelling.
In het voorbijgaan liet Klaver ook nog even merken hoe opportunistisch hij denkt over demonstreren. Jesse staat te juichen als schoolkinderen zich voor zijn klimaatkarretje laten spannen, maar als er terechte, heftige protesten zijn tegen het doorgeslagen stikstofbeleid, ligt het anders. Dan maakt de GroenLinks-leider duidelijk dat voor hem het demonstratierecht niet ‘bijkans heilig’ is.
Vriendjes in de media
Maar wat bij nader inzien ook opvalt: Klaver sprak hier met een AD-journaliste, en hij was op zijn gemak en loslippig. Hij leek er vanuit te gaan dat deze journalist aan zijn kant stond.
Is dat verwonderlijk? Ik heb al eerder geschreven over de eeuwige welwillendheid bij de media als het over GroenLinks of (bijna synoniem) natuurdoelen gaat. Onze opiniërende klasse verkondigt graag de juiste idealen, en liefde voor de (wens)natuur staat dan hoog genoteerd.
En dus voelde Klaver zich volkomen vrij om dingen te zeggen die hij nooit voor de camera zou zeggen. Al beweerde hij naderhand natuurlijk dat hij privé precies hetzelfde had gezegd als in het openbaar, alleen in iets andere woorden.
Voor kritische lezers: zoek de verschillen.
Er gaat filmpje van mij rond, waarin ik na een interview nog even doorpraat met een journalist. Daarin zeg ik hetzelfde als dat ik eerder op camera ook heb gezegd: dat ik blij ben met het rapport van Remkes.👇 pic.twitter.com/UA3pdd4wbE
— Jesse Klaver (@jesseklaver) October 5, 2022
Ophef
Toch had Klaver zich in dit geval misrekend. Het team van AD had blijkbaar genoeg journalistiek instinct om te beseffen dat hier iets schandaligs was gezegd, en het filmpje werd gelekt. Al snel deed het de ronde op Telegram en Twitter, en de verontwaardiging was groot.
Dat wil zeggen: de verontwaardiging was groot bij mensen die de boeren een warm hart toedragen, en bij mensen die misschien neutraal in dit conflict staan, maar integriteit belangrijk vinden.
Het werd nog wel opgepakt door veel landelijke media. De Telegraaf, RTL, Hart van Nederland en Metronieuws besteedden er allemaal aandacht aan. Nausicaa Marbe legde de vinger op de zere plek in een sterke column. Ook NRC en Volkskrant noemden het zowaar.
Maar daarna?
Welke ophef?
Was er brede verontwaardiging? Werd Jesse Klaver voor de camera het vuur aan de schenen gelegd?
De NOS zweeg. Trouw besteedde er geen aandacht aan. En de andere media – met uitzondering van de Telegraaf – maakten er ook geen halszaak van. Als ik toch maar even cynisch ben, lijkt de conclusie duidelijk. Men vond deze uitspraken van Klaver eigenlijk niet zo erg; dit is ‘nu eenmaal’ zoals het gaat in Den Haag.
Veel media werpen zich graag op als hoeders van de democratie, maar als een politicus werkelijk antidemocratische uitspraken doet, zullen zij hem ermee weg laten komen als hij van de ‘juiste’ partij is.
Omdat het na het interview was en het @ADnl heult met de macht
— Jan Dijkgraaf (@jndkgrf) October 6, 2022
En dus doofde de ophef binnen een dag helemaal uit. Hij sudderde nog wat na in kringen waar men met de boeren sympathiseert, en dat was het dan. Ik hoopte nog even op Caroline van der Plas die diezelfde avond samen met Jesse Klaver bij Jinek zat. Het filmpje kwam ter sprake, en ik dacht: Hier laat ze hem toch niet mee wegkomen?
Ze liet hem ermee wegkomen.
BBB
Begrijp me goed, ik heb grote sympathie voor Caroline van der Plas. Zij heeft veel gedaan om de problemen van de boeren onder de aandacht te brengen, en ze heeft het niet gemakkelijk in Den Haag. Ik ga me niet aansluiten bij het koor van degenen die haar voor willen schrijven wat zij wel of niet moet zeggen, en waar ze wel of niet afstand van moet nemen.
Maar ik geef toe, ik was teleurgesteld.
Huichelaars
Die teleurstelling viel in het niet bij de moedeloosheid die me beving bij het uitdoven van dit relletje. Wie nu op Twitter zoekt op ‘Jesse Klaver’ vindt vooral zijn plannen over verdere samenwerking met de PvdA. En alle media schrijven het braaf over. Want zeg nu zelf: zo’n achterbakse antidemocraat is bij uitstek geschikt om een grote ‘linkse’ partij te leiden.
En dat is waarom ik weer eens walg van de deugpronkers. O, wat zijn ze toch altijd rechtschapen. Wat weten ze toch goed hoe het heurt. Wat houden ze toch van de democratie. Altijd hebben ze het domineesvingertje in de aanslag. Ze staan gretig op de barricaden als het gaat om nauwelijks waarneembare misstappen bij ‘verkeerde’ politici.
Maar als een bevriende politicus wordt betrapt wanneer hij wanhopige mensen een loer wil draaien, dan zijn ze ineens allemaal niet thuis. Dan zijn ze oostindisch doof en ‘auf dem linken Auge blind.’ Dan is zijn misstap al snel weer vergeten, en zijn ze weer helemaal op hun gemak bij de vuilbekkerij van lieden die er een sport van maken om wanhopige boeren bij elke gelegenheid nog een trap na te geven.
Ik ga proberen mezelf toch wat meer cynisme aan te kweken als ik naar deze huichelaars kijk. Pure zelfbescherming. Maar ik weiger om zo over de hele mensheid te denken: bij gewone Nederlanders is nog integriteit te vinden.
Ze zouden alleen wat beter geïnformeerd moeten worden…
Vond je dit artikel goed? Steun Maaike van Charante via repelsteeltje.backme.org
Op de hoogte blijven van nieuwe artikelen? Volg Maaike op Twitter.
.