Wet op de inlichtingen- en veiligheidsdiensten
Met een nieuwe afluisterwet gaat Nederland een grens over waar internetexperts, wetenschappers, geheimhouders, bedrijfsleven en mensenrechtenactivisten fel tegen zijn. Een haalbaar referendum stelt een fundamentele verandering eindelijk ter discussie.
De nieuwe Wet op de inlichtingen- en veiligheidsdiensten (Wiv) opent de weg om naast gericht op een persoon of groep ook onschuldige burgers te tappen. Alles uit naam van de veiligheid. Wat de wetswijziging moet opleveren is niet onderbouwd.
Fundamentele verandering
In de nieuwe wet kan bijvoorbeeld een hele wijk of een organisatie worden getapt. De hoop is dat daarmee bepaald afwijkend gedrag in kaart te brengen is. Hoe dat werkt, is niet onderbouwd. Wat nieuw is, is dat we geen vermoeden meer nodig hebben om mensen in de gaten te houden.
In een informatiesamenleving laten we met bijna alles digitale sporen achter op sociale netwerken, mail en computersystemen cruciaal. Ook zaken als een misstand, conflict, medische informatie of iets anders heeft opeens de terechte angst dat iemand meekijkt. Daarmee komt ons digitale privéleven ter discussie te staan. We gaan een grens over.
Dat gaat niet alleen mensen aan, maar ook bedrijven. Hoe aantrekkelijk is het voor een buitenlandse onderneming om zich hier te vestigen of hier computers te plaatsen en vervolgens de bedrijfsgeheimen in te leveren bij de Nederlandse overheid? Dat schept niet bepaald een lekker vestigingsklimaat.
Weerstand
Er is veel kritiek bij wetenschappers, experts op het gebied van aftappen, het bedrijfsleven (waaronder grote ondernemingen als Microsoft, Google, KPN, T-Mobile, Vodafone, BT, Tele2, Verizon, internetproviders, enzovoort), de koepel voor de ICT-branche, de Raad van State, bij mensenrechten- en burgerrechtenorganisaties, belangengroepen van bijvoorbeeld journalisten, advocaten, Greenpeace, huisartsen, VNONCW en ga zo maar door. Om duidelijk te zijn: allen zijn om veel verschillende redenen tegen de wet.
Met de kritiek is nauwelijks iets gedaan. Critici zet Lodewijk Asscher (PvdA) weg als ‘naïef’ zonder onderbouwing over nut en noodzaak te leveren. Het maatschappelijk debat is nauwelijks gevoerd. De kamer ging akkoord en dat is niet heel bijzonder voor een orgaan dat in de afgelopen kabinetsperiode de volgende conclusie(lange pdf) over zichzelf trok:
De Kamer maakt haar controlerende taak niet waar door een gebrek aan interesse voor ICT en een gebrek aan deskundigheid op ICT-gebied. Bovendien schiet de Tweede Kamer informatievoorziening van het kabinet aan de Kamer tekort.
De vraag is daarom gerechtvaardigd wie er nu naïef is. Er is zicht (ruim 297.000 van de 300.000 handtekeningen zijn gehaald) op een raadgevend, correctief referendum over deze Wet op de inlichtingen- en veiligheidsdiensten met de daarbij horende debatten in aanloop naar het referendum.
Een mooi moment om de niet malse waarschuwingen nu eens goed en rustig opnieuw te bespreken, bewijs van noodzaak en effectiviteit te eisen om zelf keuzes te maken over de inrichting van onze informatiesamenleving. De vraag is of de overheid ons hele leven moet controleren of niet. Voor dat debat teken ik, u ook?
Voor meer informatie: http://dewinter.com/ en vergeet niet Brenno de Winter te volgen op Twitter: https://twitter.com/brenno