Hoeveel verdragen hebben we al voorbij zien komen?
Het verdrag van Maastricht, het verdrag van Lissabon, maar ook ‘kleinere’ verdragen zoals het Oekraïne-associatieverdrag.
Verdrag nummer zoveel
En nu dus het pact van Marrakesh.
Of eigenlijk heet het: ‘de Verklaring van Marrakesh over migratie uit de 5e Ministeriële Conferentie van de Euro-Afrikaanse Dialoog over Migratie en Ontwikkeling in Marrakesh, Marokko.’
Want hoe ingewikkelder en ondoorzichtiger je de naam maakt, hoe minder interessant het eruit ziet.
En we moeten toch niet hebben dat mensen geïnteresseerd raken, nietwaar?
En wie zijn er enthousiast over dit verdrag? Het vertrouwde rijtje.
Voorop natuurlijk de bovenbazen van de EU, direct daarachter Merkel en Macron, en ja hoor, daar hebben we Mark Rutte, in een volstrekt neutraal artikel van de Volkskrant onder een volstrekt neutrale foto.
De grote illusionist
Niet dat Rutte staat te juichen, nee, hij weet hoe hij een verdrag moet verkopen.
Heel geruststellend doen, alles een beetje bagatelliseren, en tussen neus en lippen door even aanstippen wat de voordelen zijn.
En dat alles op zo’n zelfverzekerde toon. Hoort u het hem zeggen?
Afgemeten, elk woord precies op zijn plaats en met overtuiging uitgesproken. Goed gearticuleerd en met een vaste blik in de camera. Hier staat een doortastende leider die weet wat goed is voor Nederland.
Als Rutte geen politicus was geworden, dan ging hij als vertegenwoordiger langs bedrijven om winkeldochters te slijten.
Want wat zegt de Minister-President van alle Nederlanders?
‘Het migratieakkoord van Marrakesh is geen juridisch bindend document. Het bevestigt expliciet de soevereiniteit van lidstaten. Het past volledig in de lijn van het migratiebeleid van dit kabinet. Het verankert het thema ‘migratie’ binnen het VN-systeem. Dat is gunstig.’
Let op, deze boodschap is zorgvuldig opgebouwd.
Eerst eventuele ongerustheid sussen: ‘Het migratieakkoord van Marrakesh is geen juridisch bindend document.’
Niet juridisch bindend… dus geen verplichtingen? Vreemd, waar hebben we dan een groots opgetuigd verdrag voor nodig waar jaren over is onderhandeld? Het zal toch wel ergens over gaan?
‘Het bevestigt expliciet de soevereiniteit van lidstaten.’
Pfoe, dat scheelt. We dachten al even dat we voor de zoveelste keer soevereiniteit weg gingen geven, maar gelukkig, Mark Rutte gebruikt nadrukkelijk het woord ‘expliciet’, dus we kunnen gerust zijn.
Stap drie: nog meer geruststelling. ‘Het past volledig in de lijn van het migratiebeleid van dit kabinet.’
O ja, we hebben natuurlijk een kabinetsbeleid, eens even kijken:
‘Het kabinet zet zich daarom in voor een effectief en menswaardig migratie- en integratiebeleid op nationaal en Europees niveau. Dat omvat de aanpak van de oorzaken van vluchtelingenstromen, het verbeteren van opvang in de regio, het opvangen van vluchtelingen conform internationale verdragen en het tegengaan van irreguliere migratie.’
Mooi: ‘een menswaardig migratie- en integratiebeleid.’ Dus geen ellendige berichten meer over verdrinkingen in de Middellandse Zee en slavenmarkten in Libië.
En kijk eens aan: ‘aanpak van de oorzaken van vluchtelingenstromen.’ Dus geen herhaling van 2015. De ‘opvang in de regio’ gaat nu echt goed geregeld worden.
Bovendien: ‘de illegale – pardon, irreguliere – migratie wordt ook tegengegaan.’ Goed zo, de mensensmokkelaars worden aangepakt.
Als het pact van Marrakesh dat allemaal voor elkaar krijgt, dan is het geweldig.
We halen opgelucht adem en lezen verder wat Rutte gezegd heeft. ‘Het verankert het thema ‘migratie’ binnen het VN-systeem. Dat is gunstig.’
We zijn al bijna gerustgesteld. ‘Verankert’, dat klinkt goed. Dat klinkt veilig en stevig. En ‘binnen het VN-systeem,’ dat voelt een beetje als moeders paraplu waar we allemaal knus onder passen.
En dan dat korte, heldere zinnetje aan het eind: ‘Dat is gunstig.’
Wees gerust Nederlanders, Mark Rutte heeft alles onder controle. En we worden er allemaal beter van in dit gave land, want dit verdrag is gunstig!
Slaap lekker verder, brave Nederlander.
De illusie verstoord
Waarom zijn er zoveel landen die deze verklaring niet willen ondertekenen?
Goed, dat de Verenigde Staten niet tekenen, tja…
Trump kan je niet serieus nemen, die banjert als een olifant door de porseleinkast van de internationale politiek.
Maar ook Polen, Tsjechië, Hongarije, Oostenrijk, Estland, Bulgarije, Australië, Israël en Zwitserland… Dat zijn er best wel veel.
Of zijn dat allemaal schurkenstaten?
Polen, Hongarije en Oostenrijk, die deugen natuurlijk niet. Dat zijn stuk voor stuk landen die regelmatig van de EU op hun donder krijgen omdat ze te populistisch zijn.
Maar als deze ‘foute landen’ – dat rijtje waar D66 van gruwelt – niet kritisch waren geweest over dit verdrag, dan zou het er stilletjes tussendoor zijn geglipt.
Dan zou Syp Wynia van Elsevier zijn weggezet als een lastige – en vooral rechtse – journalist.
Dan had Thierry Baudet zijn debat niet gekregen. Tenslotte is Baudet een enge populist die vermoedelijk racistisch en fascistisch is. En als dat niet werkt, dan kan je altijd nog zeggen dat hij een pedante ijdeltuit is.
Maar dankzij Sebastian Kurz – die enge rechtse premier van Oostenrijk – is de Tweede Kamer nu na lang aandringen genoodzaakt om over dit verdrag te debatteren.
Nu moet er toch nog gesproken worden over juridische geitenpaadjes, over het onderscheid tussen legale en illegale immigratie, over het risico voor de soevereiniteit van de ‘ontvangende’ landen.
Misschien moet er zelfs wel iets worden gezegd over eventuele persbreidel: voorschriften voor de pers om vooral positief te berichten over immigratie.
Zou het helpen?
Of krijgen we weer een inlegvelletje, net als toen met het Oekraïneverdrag?
U weet wel, dat verdrag dat ‘alleen maar een handelsverdrag’ was, en vooral goed voor de Nederlandse economie.
Dat verdrag waardoor de Nederlandse kippenboeren echt niet – heus niet – in de verdrukking zouden komen, en waardoor de Nederlandse markt echt niet – heus niet – overspoeld zou worden met Oekraïense plofkippen.
Of is een inlegvelletje bij het pact van Marrakesh niet eens nodig? Tenslotte hoeft Rutte niet meer bang te zijn voor lastige referenda…
Het onvermijdelijke resultaat
Noem mij een pessimist, maar dit verdrag gaat er komen.
Rutte gaat staatsmannelijk doen, hij gaat ferme taal uitslaan over garanties en soevereiniteit. Hij gaat beloftes doen en geruststellende woorden spreken. Af en toe even een grapje tussendoor, dan weer ernstig en begripvol kijken, en het eind van het liedje is dat de Kamer hem zijn zin geeft.
De Kamerleden zullen roepen dat zij hun plicht hebben gedaan, de media zullen verkondigen dat het ‘nu eenmaal’ zo gaat in een democratie, en wij zullen weer een stukje soevereiniteit inleveren.
En als straks de asieladvocaten hun – voorheen illegale – cliënten binnen weten te loodsen onder verwijzing naar het ‘niet verplichtende’ pact van Marrakesh, dan zal Rutte zeggen dat hij ‘met de kennis van nu’ anders gehandeld zou hebben.
En als hem de huidige discussie onder de neus gewreven zal worden, dan zal hij daar ‘geen actieve herinnering’ aan hebben.
En Nederland zit met de brokken.
