Foto: Public domain
Met de publicatie van een antisemitisch opiniestuk van de Palestijnse Rajaa Natour toont NRC de benaming kwaliteitskrant niet waardig te zijn. Chef opinie Lotfi El Hamidi had hier in moeten grijpen, maar hij lijkt meer liefde voor Palestina-activisme te hebben dan voor journalistieke integriteit.
Op dinsdag 30 april verscheen een schandelijk opiniestuk bij NRC. Een Palestijnse columniste – Rajaa Natour – schreef dat “de ideale Israëlische man, ‘de macho’, pas op zijn best is als hij Palestijnen vermoordt, vernedert, onderdrukt en uitkleedt.” Natour beweerde dat Israëlische soldaten filmpjes met gewelddadige inhoud op dating-apps zetten ‘om Israëlische meisjes op te winden en ze eindeloos te versieren’.
Haaretz
Rajaa Natour beriep zich op de Israëlische krant Haaretz waarin volgens haar artikelen waren verschenen die al haar beweringen bevestigden. Bij haar foto in NRC stond dat zij ‘Palestijns journalist, dichter en columnist voor Haaretz’ is, wat haar beweringen geloofwaardigheid verleende.
In het opiniestuk stond geen enkele link, maar met de informatie die Natour gaf was het niet moeilijk om op de site van Haaretz de artikelen te vinden. Haar opiniestuk bleek opgebouwd uit halve waarheden en hele leugens. Ik deed een snelle factcheck en zette mijn conclusies op Twitter.
Dit walgelijke @nrc-artikel👇 over HOE SLECHT ISRAËLI'S WEL NIET ZIJN geeft niet één linkje naar bronnen,🙄 dus heb ik zelf maar even gezocht.
Het lijkt erop dat deze @RajaaNatour uit kritische stukken in Haaretz de slechtst mogelijke conclusies over #Israel trekt, al die zaken… https://t.co/sRFzbffoVp
— Maaike van Charante (@Repelsteeltje21) May 1, 2024
Waar en onwaar
Wat was er waar en onwaar in dit verhaal? Het is waar dat er een schandaal in Israël is geweest over een Telegramkanaal waarop na 7 oktober filmpjes werden geplaatst waarin Israëlische soldaten wraak namen op de lichamen van dode terroristen.
7 oktober was een gruwelijke dag die veel Israëli’s traumatiseerde, maar hoe groot het persoonlijke verdriet en de woede van een soldaat ook kunnen zijn, er zijn regels op het slagveld. IDF-soldaten mogen zich niet verlagen tot het niveau van Hamasterroristen.
En dus was het terecht dat het bestaan van dit Telegramkanaal een schandaal werd. Haaretz schreef er twee artikelen over en het Israëlische leger nam maatregelen. De authenticiteit van de filmpjes werd onderzocht, en de verantwoordelijke officier werd ontslagen. De hierboven genoemde feiten gebruikte Rajaa Natour in haar stuk, maar zij ging veel verder dan dat.
Meisjes versieren
Natour citeerde uit een ander stuk van Haaretz dat ging over de erotiserende werking van uniformen. Dit is een bekend verschijnsel, denk maar aan het warme onthaal dat geallieerde soldaten in Nederland kregen in 1945. Volgens Haaretz merkten Israëlische jongens na 7 oktober dat ze populair werden bij de meisjes als ze een uniform droegen.
Dat verhaal is wel wat twijfelachtig, want Israëlische jongens zijn drie jaar dienstplichtig. Elke jonge Israëli loopt dus jaren in uniform, daar is niets bijzonders aan. Het is wel aannemelijk dat IDF-soldaten na 7 oktober geliefder waren dan gewoonlijk, maar dan nog. Israël riep veel reservisten op na die dag, dus het was niet erg onderscheidend voor jonge Israëli’s om een uniform te dragen.
Los daarvan: Natour ging veel verder dan de beweringen van Haaretz. Volgens Haaretz zetten sommige soldaten foto’s van zichzelf in Gaza op hun dating-app – in één geval een inderdaad dubieuze foto met geknevelde Palestijnen op de achtergrond – volgens Natour ging het om beelden waarop zij ‘Palestijnen sloegen, vernederden, vermoordden en ontkleedden.’ Voor die bewering is geen bewijs te vinden, maar NRC publiceerde het.
Geïnstitutionaliseerd
Dat de IDF zich na het eerste Haaretz-artikel niet onmiddellijk wentelde in schuldbesef, maar eerst intern onderzoek wilde doen, betekende volgens Natour dat de IDF ‘zoals gewoonlijk’ alles ontkende. Dat het leger na onderzoek verklaarde dat dit zonder toestemming was gebeurd, gelooft zij niet.
Vervolgens ging Natour nog verder. Zij schreef: “Bij het Israëlische leger is elke actie van soldaten een uiting van geïnstitutionaliseerd beleid.” Kortom, elke keer dat een soldaat zich misdraagt, is dit een bewijs dat het hele Israëlische leger verdorven is. Een absurde redenatie.
Lichamen ruilen
Haar volgende verwijt aan Israël – over het niet zomaar vrijgeven van lichamen van dode terroristen – is een gotspe. Iedereen die enigszins op de hoogte is van dit conflict, weet dat Israël altijd weer moet smeken om de lichamen van Israëli’s die het ongeluk hadden in Palestijnse handen te vallen. Israël ruilde vaak tientallen en zelfs honderden Palestijnen om één Israëlisch slachtoffer terug te krijgen.
Dat Israël lichamen van Palestijnen achterhoudt als ‘ruilmateriaal’ is gruwelijk, maar het is een gevolg van de praktijken van Palestijnen, die doelbewust Israëli’s ontvoeren – zoals de gijzelaars die nog steeds in Gaza gevangen zitten – om ze als ruilmateriaal te kunnen gebruiken om telkens talloze Palestijnse terroristen vrij te krijgen.
‘Rectificatie’
Het stuk van Natour geeft van alles de slechtst mogelijke interpretatie en maakt een afzichtelijke karikatuur van Israëli’s. Het is letterlijk demoniserend: het maakt Israëli’s tot duivels. Dat NRC de ophef dacht te bezweren door de IDF de mening van Natour in de mond te leggen, maakt de zaak er niet beter op.
Weet u wat de aanpassing van @nrc is?
Vergelijk oud en nieuw.👇
Oooh…! Het was niet de mening van @rajaa_natour! Het was de mening van het Israëlische leger!
Maar DAN is het goed, @nrc, dan is het natuurlijk helemaal geen smerige #Jodenhaat meer.🙃#kwaliteitskrant🚮 https://t.co/xGy4ke26ZJ pic.twitter.com/v25YVpYs3W— Maaike van Charante (@Repelsteeltje21) May 2, 2024
Lotfi El Hamidi
Met het plaatsen van deze bagger maakt NRC duidelijk dat journalistieke integriteit er bij deze ‘kwaliteitskrant’ niet meer toe doet. En dat brengt mij bij degene die eindverantwoordelijk is voor het plaatsen van dit stuk: Lotfi El Hamidi, de chef opinie van NRC.
Salman Rushdie
El Hamidi heeft een sterk gekleurde kijk op de wereld. Zo besprak hij ooit de rellen in 1989 na de fatwa van ayatollah Khomeini tegen Salman Rushdie, de schrijver van De duivelsverzen. De vader van El Hamidi had aan zo’n demonstratie meegedaan, en nu keek Lotfi daarop terug.
Dat is op zich een mooie invalshoek voor een opiniestuk, maar wat was de boodschap van El Hamidi? Dat de ‘ongenuanceerde en vijandige’ reactie van westerlingen op de hetze tegen Rushdie het begin van ‘meedogenloos beuken op de islam en de multiculturele samenleving’ was geweest.
El Hamidi vond de reactie op de hetze van de moslims belangrijker dan die hetze zelf. Hij sprak niet over de slachtoffers die gevallen zijn door deze fatwa of over de verschrikking van een religie die zo met andersdenkenden omgaat, nee, hij portretteerde de moslims als slachtoffer.
Columnist Erdal Balci stelde het slachtofferdenken van El Hamidi aan de kaak in een tegenstuk waarin hij vertelde hoe in Turkije tientallen doden vielen bij rellen tegen Rushdie.
NRC-columnist El Hamidi beschermt in een blinde reflex vader, moeder, zus, broer, land, cultuur en re… https://t.co/VEpc76A5Y8 via @volkskrant
— Erdal Balci (@ErdalBalci9) March 12, 2019
Pia Sophia
En er is een ander stuk van El Hamidi dat bij mijn weten nooit aandacht heeft getrokken, terwijl het misschien nog wel meer zegt over zijn wereldbeeld, en vooral over zijn journalistieke normen.
In juni 2020 verscheen een lange twitterdraad van ene Pia Sophia waarin zij stelde dat zij als verloskundige in opleiding getuige was geweest van afschuwelijk racisme in Nederlandse ziekenhuizen.
De verhalen van deze vrouw waren zo schokkend dat haar twitterdraad al snel bijna 2000 likes en anderhalf duizend retweets had. Veel vooraanstaande linkse twitteraars retweetten dit ‘bewijs’ van gruwelijk racisme. Zelf vroeg ik Pia of ze een klacht had ingediend over dit racisme, en ik zag dat meer twitteraars dit vroegen. Het resultaat was dat Pia Sophia achter een slotje verdween.
Uiteindelijk haalde ze haar tweets weg, maar tegen die tijd had ik al achterhaald wie ze was en dat ze stage had gelopen bij de Academie Verloskunde Maastricht. Ik informeerde daar of er ooit klachten waren ingediend en kreeg een verschrikte mail terug. De verhalen van Pia Sophia waren hen volstrekt onbekend.
Inmiddels had ik ook ontdekt dat Pia horrorverhalen schreef. Ik concludeerde dat deze vrouw hoogstwaarschijnlijk een sappig verhaal uit haar duim had gezogen, en het vlug verwijderd had toen ze vragen kreeg. Daarmee leek de zaak gesloten, en ik schreef er toch geen stuk over.
‘Antiracistische’ media
Later pas ontdekte ik dat het ‘horrorverhaal’ van Pia was opgepikt door media met een agenda. In de eerste plaats natuurlijk door Dipsaus, het projectje van ‘antiracisten’ Anousha Nzume, Ebissé Rouw en Mariam El Maslouhi, die blijkbaar factchecks niet nodig vinden als iemand met een dramatisch verhaal komt dat hun vooroordelen bevestigt.
Maar tot mijn verbazing ontdekte ik een paar jaar na dato dat ook Lotfi El Hamidi hier destijds een column over had geschreven die – blijkbaar zonder enige factcheck – verschenen was in ‘kwaliteitskrant’ NRC. Kijk, dat een activistenclubje als Dipsaus gretig verzonnen verhalen verspreidt is nog tot daaraan toe, maar NRC?
„Ze werd ontslagen uit het ziekenhuis voordat er ook maar enige nazorg aangeboden werd, ‘want ze kon toch geen Nederlands verstaan’.”https://t.co/ezucYOZoFp
— Lotfi El Hamidi (@Lotfi_Hamid) June 17, 2020
Het was toch niet zo moeilijk om te doen wat ik als amateur gedaan had: even checken wie deze dame was, en even contact opnemen met die opleiding om te vragen naar die verhalen. Maar blijkbaar vond El Hamidi dit te veel werk. Of hij vond het zonde om zo’n ‘mooi’ verhaal kapot te checken.
Chef opinie
In september 2023 werd Lotfi El Hamidi de nieuwe chef opinie van NRC, en ik dacht terug aan zijn stuk over Pia Sophia. Had NRC nog gekeken naar de journalistieke integriteit van deze man? Of telde alleen de ‘juiste’ ideologie? Ik heb eerder geschreven over het gebrek aan journalistieke kwaliteit bij deze krant, maar als je incompetente mensen op sleutelposities zet, is kwaliteitsverlies onvermijdelijk.
Een chef opinie kan onmogelijk de mening delen van elke schrijver die een stuk inlevert, maar hij zou er wel op toe moeten zien dat er geen kwaadaardige complotnonsens op de pagina verschijnt. En daarin blijkt Lotfi tekort te schieten.
Als Lotfi El Hamidi niet in staat is om de meest elementaire journalistieke normen te respecteren, moet NRC misschien toch eens na gaan denken over een andere chef opinie. Zelfs een krant die berucht is om zijn anti-Israëlbias – oud-NRC-journalist Hans Moll schreef er een boek over – zal toch hopelijk vinden dat regelrechte Jodenhaat te ver gaat.
Betrouwbare media
In het onderwijs en de voorlichting vanuit de overheid worden media als NOS, Trouw, Volkskrant en NRC steevast aangeprezen als betrouwbaar, terwijl net zo steevast gewaarschuwd wordt tegen ‘sensatiekrant’ Telegraaf en vooral tegen het grote boze internet.
Sinds 7 oktober heb ik met toenemende verbijstering gezien hoe juist deze ‘betrouwbare’ media allesbehalve integer bleken te zijn. Ik dacht dat ik al aardig cynisch was na een paar jaar kritische stukken schrijven, maar wat we tegenwoordig meemaken is ongekend.
Een jaar geleden zou ik niet geloofd hebben dat een krant als NRC in staat zou zijn om een stuk te plaatsen waarin Israëlische mannen gedegradeerd worden tot monsters, en Israëlische vrouwen tot wezens die seksueel opgewonden raken van wreedheden.
Maar sinds de Nederlandse kwaliteitsmedia besloten hebben dat Israël per definitie gewantrouwd moet worden, hoeft het ons eigenlijk niet te verbazen dat er ruimte blijkt te zijn voor een stuk dat in Der Stürmer niet misstaan zou hebben.
Als NRC dit niet rechtzet, is voorgoed duidelijk waar deze krant staat.
U kunt Maaike van Charante steunen via repelsteeltje.backme.org
Op de hoogte blijven van nieuwe artikelen? Volg Maaike op Twitter.