Tussen al het coronanieuws door, laten we het een keer over iets anders hebben: Voetbal!
Er worden momenteel allemaal harde besluiten genomen door de Nederlandse voetbalbond, de KNVB, over de inrichting van het voetbalseizoen 2020/21, dat van start gaat als we in september (hopelijk) weer mogen voetballen. De bond zit aardig in de knoop met 2 clubs die vinden dat ze recht hebben op promotie naar de Eredivisie, 2 andere clubs die vinden dat ze recht hebben om niet te degraderen vanuit de Eredivisie, en burgemeesters die een grotere competitie niet zien zitten.
De KNVB heeft een besluit genomen waardoor de eerste 2 clubs, SC Cambuur en De Graafschap, zich buitengewoon benadeeld voelen en er gaan hoogstwaarschijnlijk rechtzaken volgen. De KNVB heeft dit besluit genomen omdat de bond eigenlijk geen andere optie zag, dan te kiezen tussen twee kwaden.
In dit artikel ga ik laten zien dat die andere optie er wél is. Ik presenteer een nieuw competitiemodel voor de Eredivisie voor 1 seizoen, waarin deze twee clubs, de clubs die niet willen degraderen, én de burgemeesters allemaal tevreden worden gesteld.
Het KNVB-besluit: waarom iedereen zo boos is
Eerst even de achtergrond. Momenteel verkeert de Nederlandse voetbalwereld in staat van burgeroorlog, als gevolg van het besluit van onze overheid dat er pas in september 2020 weer gevoetbald kan worden.
Hierdoor wordt het voetbalseizoen van de Nederlandse Eredivisie (het hoogste niveau) en de Keuken Kampioen Divisie (KKD, het tweede niveau) voortijdig beëindigd, en dat levert voor de clubs natuurlijk problemen op, want normaal gesproken bepaalt de eindklassering wie er kampioen wordt, wie welk ticket krijgt voor Europees voetbal, en welke clubs degraderen uit de Eredivisie en promoveren vanuit de KKD.
Afgelopen vrijdag heeft de KNVB de knoop doorgehakt. Er moest een keuze gemaakt worden tussen twee opties:
1. Promotie en degradatie worden doorgevoerd op basis van de ranglijst zoals die is na een incompleet seizoen. In dat geval zouden ADO Den Haag en RKC Waalwijk degraderen, terwijl SC Cambuur en De Graafschap zouden promoveren.
2. Het seizoen 2019/20 ‘telt’ uiteindelijk gewoon niet, ADO en RKC blijven behouden voor de Eredivisie, terwijl Cambuur en De Graafschap volgend seizoen opnieuw in de KKD spelen.
Deze beide opties zijn buitengewoon onrechtvaardig. Zowel ADO als RKC hadden namelijk nog een kans om zich veilig te spelen, en zouden zich benadeeld voelen als ze gedwongen zouden degraderen. Met name ADO kan hier wijzen naar de seizoenen 2013/14 en 2016/17, toen ADO op grofweg hetzelfde moment in het seizoen op de 18e en laatste plaats stond, maar uiteindelijk toch nog respectievelijk 9e en 11e eindigde dankzij twee late eindsprints.
Aan de andere kant kun je zeggen dat Cambuur en De Graafschap op het veld promotie hebben afgedwongen, deze ploegen hadden een voorsprong van respectievelijk 11 en 7 punten op hun concurrentie. Zonder coronacrisis waren deze twee ploegen hoogstwaarschijnlijk op eigen kracht gepromoveerd, dus het voelt buitengewoon onrechtvaardig, als deze prestaties uiteindelijk gewoon teniet worden gedaan en men volgend seizoen weer van meet af aan moet beginnen.
De KNVB heeft uiteindelijk gekozen voor optie 2, wat betekent dat bij ADO en RKC de opluchting groot is, terwijl Cambuur en De Graafschap ziedend zijn en zich bestolen voelen.
Zelf ben ik ADO-fan, dus ik deel natuurlijk in de opluchting, maar ik heb ook het volste begrip voor de reacties van deze twee andere clubs en hun supporters, want zoals hierboven uitgelegd, is dit gewoon een onrechtvaardige beslissing vanuit hun perspectief.
We weten nog niet precies wat de reden is dat de KNVB dit besloot, maar er is een goede kans dat dit gewoon is geadviseerd door een leger advocaten. De regeling promotie/degradatie van de KNVB is er helder in, dat clubs pas na een afgesloten seizoen promoveren of degraderen. Als ADO en RKC waren teruggezet, hadden deze clubs met deze regeling in de hand naar de rechter kunnen stappen, en erop kunnen wijzen dat de KNVB de gemaakte afspraken had geschonden, terwijl de KNVB nu met deze zelfde regeling kan beargumenteren dat Cambuur en De Graafschap technisch/juridisch gezien nog nergens recht op hebben. Voor zover ik het kan overzien lijkt er dus, op basis van de regelingen van de KNVB, geen grond te zijn om ADO en RKC te laten degraderen, wel om Cambuur en De Graafschap promotie te ontzeggen.
20 clubs in de Eredivisie?
Of dat nou wel of niet zo is, dat het juridisch gezien klopt maakt het nog niet rechtvaardig. Cambuur en De Graafschap verdienen gewoon een kans op het hoogste niveau, zoals ADO en RKC het niet verdienen te worden teruggezet, dus waarom laten we de twee clubs uit de KKD niet gewoon promoveren zonder dat de twee clubs uit de eredivisie degraderen? Dan is iedereen blij, toch?
Het lijkt inderdaad veel rechtvaardiger, maar dat zou betekenen dat er 2 extra clubs in de Eredivisie komen te spelen, en de KNVB had eerder al aangegeven dat dat geen mogelijkheid is. Dit heeft de bond toegelicht in een inmiddels uitgelekte brief die je hier na kunt lezen.
Kort samengevat zag de KNVB geen heil in een Eredivisie van 20 clubs om de volgende redenen:
1. Er zouden meer wedstrijden midweeks gespeeld moeten worden.
2. Dit kunnen gemeentes en politie simpelweg niet aan.
3. Dit hebben gemeentes en politie ook zelf al aangegeven.
4. Er zou geen winterstop zijn.
5. Het speelschema wordt te druk voor de spelers.
Er zijn nog meer redenen, maar dit zijn overduidelijk de voornaamste bezwaren, en ze zijn allemaal het gevolg van het feit dat er in een grotere competitie meer wedstrijden worden gespeeld, 38 in plaats van de gebruikelijke 34. En omdat het seizoen al later begint, in september in plaats van augustus, is het speelschema met 18 clubs en 34 wedstrijden ook al heel erg druk, een probleem waarover Oranje-bondscoach Ronald Koeman zich nu al zorgen maakt.
Dus hierdoor lijkt het alsof de KNVB geen andere keus had dan deze twee opties, maar ik ga nu laten zien dat die er wel is.
Wat de KNVB namelijk niet gedaan heeft (of in ieder geval schrijft de bond er niets over in hun brief), is kijken naar een ander competitiemodel, waardoor er 20 clubs kunnen deelnemen, maar er minder wedstrijden gespeeld hoeven te worden.
Als voorbeeld, er spelen momenteel maar liefst 34 clubs in onze Derde Divisie, het vierde voetbalniveau. Hoe dat kan? Heel simpel, door de competitie in tweeën te verdelen, in het geval van deze amateurclubs in een zaterdag- en een zondagklasse.
En zoiets kunnen we ook doen met de Eredivisie, voor één seizoen.
Oplossing: een nieuw competitiemodel
Dus hieronder licht ik een competitiemodel toe, dat complexer is dan het round-robin model dat we gewend zijn in de Eredivisie, waarin iedere deelnemer elke andere club eenmaal uit en eenmaal thuis ontmoet.
In het model dat ik voorstel zullen niet alle clubs elkaar ontmoeten. Maar dit model zorgt er wel voor dat:
1. ADO en RKC gewoon starten in de Eredivisie.
2. Cambuur en De Graafschap óók hun kans krijgen in de Eredivisie.
3. Gemeentes en politie geen extra midweekse wedstrijden op hun bord krijgen waar de openbare orde gehandhaafd moet worden.
4. De belangrijkste wedstrijden, zoals die tussen kampioenskandidaten onderling of tussen degradatiekandidaten onderling, allemaal gespeeld worden.
5. Het aantal moeilijke en makkelijke wedstrijden dat een ploeg speelt, gelijk is aan het aantal moeilijke en makkelijke wedstrijden dat een directe concurrent speelt.
De Eredivisie zal in het seizoen 2020/21 in twee rondes plaatsvinden en elke club zal 28 wedstrijden spelen.
Eerste Ronde
In de eerste ronde worden de 20 clubs opgedeeld in 2 grofweg even sterke competities van elk 10 clubs. Deze ‘Eredivisie A’ en ‘Eredivisie B’ worden ingedeeld op basis van de laatste positie op de ranglijst van het seizoen 2019/20:
Deze clubs spelen 1 keer uit en 1 keer thuis tegen elke andere club in hun competitie. Dit zijn in totaal 18 wedstrijden per club, 18 speeldagen dus.
Tweede Ronde
In deze Eerste Ronde zullen bepaalde clubs elkaar natuurlijk niet ontmoeten, zo spelen Ajax en Feyenoord bijvoorbeeld nog niet tegen elkaar. Maar dit wordt opgelost door de Tweede Ronde. Dit is een ronde vergelijkbaar met het competitiemodel van de Belgische Eerste Klasse. Dit werkt als volgt: de bovenste 5 teams van de Eredivisie A en Eredivisie B worden in een kampioenspoule geplaatst, en de onderste 5 teams van elke Eredivisie worden in de degradatiepoule geplaatst. Ze nemen alle punten die ze tot op dat moment hebben behaald mee.
In deze Tweede Ronde spelen alle clubs vervolgens een uit- en thuiswedstrijd tegen elke club in hun poule, die in de Eerste Ronde in de andere competitie speelde. Dus als je uit Eredivisie A komt, speel je alleen tegen de ploegen die uit Eredivisie B komen. Dit zijn telkens 5 clubs, dus in totaal 10 wedstrijden. De resultaten worden opgeteld bij de resultaten die al behaald zijn in de eerste ronde, dus als je eerste wordt in Eredivisie A, dan begin je in de kampioenspoule met een voorsprong op de nummer 5 van Eredivisie A.
Aan het eind van deze Tweede Ronde worden in de kampioenspoule bepaald wie er kampioen wordt en hoe de Europese tickets worden verdeeld, terwijl uit de degradatiepoule vier ploegen zullen degraderen naar de KKD, zodat er volgend seizoen gewoon weer 18 clubs in de Eredivisie zijn.
Omdat er in de eerste ronde 18 speeldagen zijn en in de tweede ronde 10 speeldagen, telt de Eredivisie over het hele seizoen dus slechts 28 speeldagen waarin alles bepaald wordt, van de kampioen tot Europees voetbal tot degradatie. Dat is dus zelfs nog 6 speeldagen minder dan de 34 speeldagen waar de KNVB op dit moment voor gaat, en het zorgt dus voor meer rust en minder midweekse wedstrijden voor de Eredivisieclubs. Ook voor burgemeesters en politie is dit dus veruit de beste oplossing.
Voorbeeld: een gesimuleerde Eredivisie met dit competitiemodel
Dit lijkt allemaal misschien complex, dus ik heb even een competitie gesimuleerd om te verduidelijken hoe dit werkt. Stel, de 20 clubs spelen de Eerste Ronde in de twee gescheiden Eredivisies, en behalen de volgende eindklasseringen:
Eredivisie A:
Eredivisie B:
(NB: dit is allemaal gebaseerd op een programma dat ik hiervoor heb geschreven dat wedstrijden simuleert, sommige resultaten kunnen vreemd zijn. Mijn laptop draagt ADO overduidelijk een minder warm hart toe dan ik zelf doe.)
Dit is dus het eindresultaat van alleen de Eerste Ronde, in elk van deze competities hebben alle ploegen elkaar 1 keer uit en 1 keer thuis ontmoet. Nu begint de Tweede Ronde op basis van deze resultaten. De kampioenspoule, die bestaat uit de top 5 van beide competities, zal als volgt worden ingedeeld:
Dit zijn de clubs die dan uitmaken wie kampioen wordt en wie Europa in gaat. Het puntenaantal, aantal gewonnen wedstrijden, aantal gescoorde doelpunten en alle andere statistieken worden gewoon meegenomen uit de Eerste Ronde. Dus omdat PSV een goede eerste ronde gespeeld heeft, start die club de kampioenspoule met de 50 punten die het in de eerste ronde won, en heeft een forse voorsprong op bijvoorbeeld VVV, dat slechts 22 punten haalde in de eerste ronde.
In deze ronde zullen ploegen alleen tegen de teams spelen die ze nog niet hebben ontmoet.
Dus bijvoorbeeld Ajax, dat speelde in Eredivisie A, zal in de Tweede Ronde alleen spelen tegen ploegen uit Eredivisie B (Feyenoord, Vitesse, AZ, SC Heerenveen en PEC Zwolle), uit en thuis, voor in totaal 10 wedstrijden. Ajax speelt niet meer tegen PSV, Willem II, FC Groningen en VVV, omdat Ajax in de Eerste Ronde in Eredivisie A al uit en thuis tegen deze ploegen heeft gespeeld.
Op deze manier wordt dus ook geregeld dat bijvoorbeeld Ajax en Feyenoord, ondanks dat ze in verschillende competities gestart zijn, toch gewoon hun klassiekers kunnen spelen dit seizoen.
Tegelijkertijd wordt de degradatiepoule gespeeld, die bestaat uit deze ploegen:
Deze ploegen zijn genummerd 11-20, omdat dit de uiteindelijke eindklasseringen van deze ploegen zullen zijn. Ook deze ploegen nemen hun resultaten mee uit de Eerste Ronde, en ook zij spelen alleen tegen de teams uit de andere competitie, die ze dus nog niet hebben ontmoet. Van deze 10 ploegen zullen er 4 degraderen. Dit kun je op meerdere manieren doen, je kunt bijvoorbeeld de nummers 17 t/m 20 rechtstreeks laten degraderen, of je kunt alleen de nummers 19 en 20 laten degraderen en de nummers 15 t/m 18 een extra play-off laten spelen om het spannender te maken.
Ter volledigheid heb ik ook de Tweede Ronde gesimuleerd. Dit zou bijvoorbeeld de eindstand kunnen zijn van de kampioenspoule:
En de degradatiepoule:
Hier zie je dat uiteindelijk elke Eredivisieploeg 28 wedstrijden heeft gespeeld.
PSV is kampioen 2020/21, Ajax speelt ook voorronde Champions League, Feyenoord, Vitesse en AZ spelen Europa League. Aan de onderkant degraderen ADO en Fortuna rechtstreeks, terwijl je Twente en Emmen een playoff kunt laten spelen tegen Sparta en Cambuur, om uit te maken welke twee ploegen er nog meer degraderen, zodat uiteindelijk in totaal 4 ploegen degraderen en de Eredivisie een seizoen later, aangevuld met 2 promovendi uit de KKD, weer uit 18 ploegen bestaat.
Wat heel erg belangrijk is voor een competitie, is dat deze plaatsvindt op een gelijk speelveld. Als Feyenoord bijvoorbeeld alleen moeilijke tegenstanders zou ontmoeten en Ajax alleen makkelijke, kan Feyenoord zich beklagen dat de competitie niet eerlijk is.
Daarom zorgt dit model ervoor dat elke club gedurende het seizoen evenveel zware en lichte wedstrijden speelt als haar directe concurrenten.
Daarbij heeft elke club ook uit en thuis gespeeld tegen elke directe concurrent van die club. Dus de tien bovenste ploegen uit de kampioenspoule hebben elkaar allemaal ontmoet, en de tien onderste ploegen uit de degradatiepoule hebben elkaar ook allemaal ontmoet.
Ik heb een tabel gemaakt van alle uitslagen van de eerste en tweede ronde, waarin je kunt zien dat al deze wedstrijden gespeeld zijn (excuus voor het kleine lettertype, de tabel is nogal groot. Rechtermuisklik op de figuur –> View Image maakt het leesbaar):
In deze tabel zitten gaten, en dat zijn de ploegen die elkaar niet hebben ontmoet. Dit zijn allemaal wedstrijden van ploegen uit de bovenste regionen tegen ploegen uit de onderste regionen. Zo heeft Ajax bijvoorbeeld niet tegen RKC gespeeld, en heeft Feyenoord niet tegen De Graafschap gespeeld. Maar Ajax heeft wel tegen Feyenoord gespeeld voor Europees voetbal, en RKC heeft tegen De Graafschap gespeeld om degradatie te ontlopen. Voor elke ‘makkelijke’ wedstrijd die Feyenoord heeft misgelopen, heeft Ajax weer een andere ‘makkelijke’ wedstrijd misgelopen. De tegenstand die elke ploeg heeft moeten overwinnen om haar uiteindelijke eindklassering te bereiken, is daarmee min of meer gelijk.
Geen ideale, maar wel de optimale oplossing
Is dit een ideale oplossing? Nee, want die bestaat helaas niet. We zitten nu eenmaal in een pandemie en dus een uitzonderlijke situatie. Er bestaat geen oplossing waar iedereen volstrekt tevreden mee zal zijn.
Maar wat dit wel is, is een optimale oplossing waarin de voornaamste problemen en het ‘onrecht’ dat clubs wordt aangedaan in de andere scenario’s, worden opgelost. ADO en RKC spelen nog een seizoen op het hoogste niveau, Cambuur en De Graafschap spelen óók een seizoen op het hoogste niveau, burgemeesters hoeven geen rekening te houden met midweekse wedstrijden elke week, spelers hebben een rustiger speelschema, en elke ploeg, van de kandidaten voor Europees voetbal tot degradatiekandidaten, heeft net zoveel ‘moeilijke’ en ‘makkelijke’ wedstrijden hoeven te spelen als de directe concurrentie, dus redelijke klachten over competitievervalsing zullen er ook niet zijn.
Het grootste ‘offer’ dat clubs moeten maken, is dat elke club 5 tegenstanders niet ontmoet, voor één seizoen. Dat is natuurlijk jammer, maar niet onoverkomelijk.
Geen van onze voetbalclubs kan er iets aan doen dat er een pandemie is uitgebroken, dus het is rechtvaardiger om de negatieve consequenties gelijk te verdelen over de Eredivisieclubs, waarbij elke club een klein offer brengt met 6 minder gespeelde wedstrijden dan normaal, dan dat alles op het bord van SC Cambuur en De Graafschap terecht komt.
En natuurlijk, ik snap dat heel veel mensen, na het lezen van dit voorstel, zullen reageren met: “Pfff, wat een complex gedoe allemaal zeg, laten we gewoon een normale competitie doen zoals de KNVB nu voorstelt. Ik hou niet van moeilijke dingen.”
Dat snap ik, en binnen het voetbal houdt men de zaak graag zo eenvoudig mogelijk, maar in dit geval kun je je afvragen wat je liever hebt: wat meer complexiteit voor één seizoen in de opzet van de competitie, of enorme negatieve financiële gevolgen voor clubs die, op basis van hun prestaties, gewoon verdienen om in de Eredivisie te spelen. Zoals eerder gezegd, Cambuur ondervindt als gevolg van de misgelopen promotie enorme financiële schade, en deze strop is ernstig genoeg om de club misschien zelfs de das om te doen.
Dan geef ik toch de voorkeur aan een competitie-opzet die misschien 10 minuten uitleg nodig heeft voordat je begrijpt hoe het werkt, als het alternatief is dat een mooie voetbalclub omvalt als gevolg van een onrechtvaardig besluit van de KNVB.
En daarnaast is het natuurlijk ook een enorm voordeel als we maar 28 speeldagen hebben komend seizoen in plaats van 34, want dat zijn 6 midweekse wedstrijden minder waar onze burgemeesters zich op moeten voorbereiden, terwijl onze voetballers ook nog een beetje rust krijgen in aanloop naar het EK in 2021.
Dus als je dit een goed voorstel vindt en een eerlijk compromis tussen de verschillende partijen in dit gevecht, deel dit artikel dan met je voetbalvrienden. Misschien kunnen we de KNVB bereiken en de bond overtuigen van een rechtvaardiger oplossing voor de huidige crisis.
.