Referendum en aanloop naar de verkiezingen
Aanstaande zondag gaan de Italianen naar de stembus. Vorig jaar op 28 december stapte Matteo Renzi op nadat hij een referendum heeft verloren met 60%. Dit referendum beoogde een grondwetswijziging door te voeren wat er in de praktijk op neerkwam op een modernisering van het staatkundig bestel van het land. De Italiaanse senaat zou van 315 senatoren terug worden gebracht tot 100. En die 100 senatoren zouden niet meer apart verkozen worden. Het zou een bijbaan moeten zijn voor de vele regiobestuurders en burgemeesters die het land rijk is.
Bovendien werd voorgesteld om de macht van de senaat te beperken om enkel wetten marginaal te toetsen. Renzi rekende op winst en verbond zijn politieke positie aan de uitkomst van dit referendum. Een strikt technisch referendum, een grondwetswijziging, werd nu ook een politiek referendum door deze uitspraak. Dit werd hem fataal en hij moest hierdoor aftreden.
Prima verhaal op zich. Een premier, of regering, stelt iets voor en wordt door de bevolking gecorrigeerd. Soms verbindt een politicus zijn positie aan een bepaalde uitkomst en wordt daarop afgerekend. Een werkend systeem, nietwaar?
De verkiezingen van 4 maart
Deze aanstaande verkiezingen zullen uitdraaien op een stem voor of tegen het establishment. En linksom of rechtsom gaat dit ook gevolgen hebben voor de EU en dus ook Nederland.
Dat stel ik omdat er zat zaken goed misgaan in het land. Italie is de derde economie van de EU en tweede achter Duitsland op het gebied van industrie. Desalniettemin gaat het land al decennia lang gebukt onder zware schulden die op dit moment 137% telt van het BBP. Na de verschillende rondes van privatisering startend in 2014 met Poste Italiane en verkoop van haar belang in energiebedrijf ENI is er weinig meer wat het land kan doen om de constante toename van de schuld te doen matigen.
Een werkeloosheid, zelfs met de zeer zachte rekenmethode (1 uur per week betaald werk) van de ILO, komt neer op 11,1%. De teller wat betreft de jeugdwerkeloosheid staat inmiddels op 34,7%.
Daarbij moeten we meenemen dat de ECB de rente volgend jaar gaat verhogen wat dus ook direct gevolgen gaat hebben voor de zwakke zuiderburen en hun mogelijkheden om geld te lenen.
Bovendien heeft Italië samen met Griekenland het meeste te verduren wat betreft economische en echte vluchtelingen. Zo nam zij vorig jaar meer dan 100.000 personen op. En tussen 2005 en 2015 is het aantal migranten meer dan verdubbeld van 2,2 mln naar 5 mln. Waarbij bijna 1 op de 10 Italianen een migrant is. Ook dit is een thema dat bij deze verkiezingen een hele belangrijke rol gaat spelen aangezien veel politieke partijen de schuld leggen van verschillende problemen bij de migranten.
Al met al is het niet of, maar wanneer Italië hetzelfde lot ondergaat als Griekenland. Er staat genoeg zowel nationaal als internationaal op het spel zoals je kunt voorstellen.
Hoofdrolspelers
Aan kop Matteo Renzi van de centrum-linkse Partito Democratico dat het beste te vergelijken is met een combinatie van CDA & GroenLinks. De weken en jaren voorafgaand aan de verkiezingen is deze partij maand op maand minder populair. Ik geef Renzi, zeker gezien deze verkiezingen zijn schuld zijn, weinig kans dat hij met PD de regering mag gaan vormen.
Komen we bij de anti-establishment partij M5S, de 5 sterren beweging van Beppe Grillo, die op dit moment de peilingen leidt in Italië met de 31-jarige Luigi Di Maio. Ik kan me, persoonlijk, prima vinden in de standpunten van deze partij. Zaken als directe democratie succesvol weten toe te passen op tal van bestuurlijke niveau’s in het land laat vooral zien dat burgers prima instaat zijn om zelfstandig mee te beslissen. In tegenstelling tot ons land waar minister Ollongren ons dommer vindt dan Italianen, ik zal Thierry of Yernaz eens vragen of het komt of daar het IQ gewoon hoger ligt. Anyway, de peilingen wijzen uit dat deze 31-jarige mogelijk de grootste kans heeft om de verkiezingen te winnen.
De derde keus gaat naar Matteo Salvini van Lega Nord. Laat ik het zo zeggen als je FvD of de PVV fascistische trekjes vindt hebben dan heb je hier een Italiaanse partij die er geen doekjes om windt. Waarvan 1 raadslid het vuur heeft geopend op Afrikaanse migranten en er echte jaren 30 retoriek wordt gevoerd.
Tenslotte hebben we Forza Italia, de partij van niemand minder dan Silvio “Bunga Bunga” Berlusconi. Het feit dat hij voor 22 zaken strafrechtelijk is vervolgd en voor 1 veroordeeld is geeft alleen maar aan hoe het gesteld is met de regerende partijen om zo’n man op te graven uit het politieke graf waar hij in lag. Strikt juridisch gezien kan hij pas (vanwege de straf die hij onder meer opgelegd heeft gekregen) volgend jaar benoemd worden tot premier van dit land.
Bottomline
Ik ben het niet snel eens met de ongekozen president van de EU Jean-Claude “de EU kost u 1 kopje koffie per dag” Juncker maar hij zou met de volgende uitspraak best gelijk kunnen hebben. Op Forbes zei hij namelijk het volgende: “The EU should be prepared for a worst scenario in Italy after the March 4 election. We have to brace ourselves for the worst scenario and the worst scenario could be no operational government.”.