Mark Rutte – Volkskrantinterview 23 december 2018 – snapt het allemaal niet zo.
We hebben toch een ‘superleuk’ land?
Waar zijn al die burgers toch zo boos over?
Quote van onze minister-president:
‘Er zou een sociale analyse moeten komen van waar de zorgen van de gele hesjes zitten. Het gaat om klimaatverandering, er zijn ook zorgen over migratie: accepteren de mensen die komen onze normen en waarden. De zorg is ook: hoe komen we uit de crisis, en gaan we dat állemaal ervaren? Ik snap die zorgen, een deel ervan heb ik zelf ook.’
Welja joh, gooi er een onderzoek tegenaan. Laat vooral een paar moeilijk kijkende sociologen een sociale analyse doen en uitzoeken wat er nu toch eigenlijk aan de hand is.
En tijdens dat – ongetwijfeld langlopende – onderzoek moet je vooral meelevend blijven roepen dat je alle zorgen zo goed begrijpt, dat je zelf die zorgen natuurlijk deelt…
Mark Rutte, ik heb goed nieuws voor je.
Je hoeft helemaal geen onderzoek te doen.
En dat weet je zelf ook wel.
Jij weet dat uit zo’n onderzoek duizend verschillende zorgen komen, en dat jij dan weer kunt roepen dat het ook allemaal zo ingewikkeld is en dat ‘het volk niet weet wat het wil’.
En dan wijs je naar je onderzoek en zeg je dat het nu eenmaal onmogelijk is om iedereen tevreden te stellen. ‘We kunnen nu eenmaal niet allemaal ons zin krijgen’.
En dan heb je de angel weer uit dat probleem gehaald.
Maar, beste Mark, het probleem is niet dat 17 miljoen mensen 17 miljoen verschillende dingen willen, het probleem is dat die 17 miljoen mensen voor het overgrote deel niet gehoord worden.
Het probleem is dat er al jaren besluiten genomen worden ondanks het feit dat de meerderheid van de bevolking het er niet mee eens is, en dat ook duidelijk laat weten.
Wel eens van democratie gehoord?
In een echt werkende democratie – Zwitserland is een redelijk voorbeeld – hebben burgers werkelijk inspraak en kunnen ze overleggen en compromissen sluiten.
In zo’n democratie wordt een inhoudelijk debat gevoerd en kunnen burgers zaken aan de orde stellen.
En burgers – anders dan jij blijkbaar denkt – weten heel goed dat ze niet altijd hun zin kunnen krijgen. Maar ze willen wel mee kunnen praten over de problemen.
En dat is precies waar jij volkomen faalt.
Jij wilt over de hoofden van het volk heen regeren. Jij wilt je eigen agenda uitvoeren en vervolgens iedereen aanpraten dat dit het beste is. Jij wilt geen democratie, maar een oligarchie.
Hoeveel verschillende ideeën de ‘gele hesjes’ ook hebben, er is één ding waar ze het roerend over eens zijn:
ZE WILLEN INSPRAAK.
Ze willen niet van hogerhand van alles opgedrongen krijgen waar ze niets over te zeggen hebben en daar dan ook nog de rekening voor moeten betalen. Ze willen dat hun zorgen serieus genomen worden en niet als gezeur terzijde geschoven worden.
Voor heel veel mensen is Nederland niet zo ‘superleuk’ als voor jou en je vrienden.
En het drijft mensen langzaam maar zeker tot razernij om steeds minder zeggenschap over hun leven te krijgen en dan te horen te krijgen dat ze zeuren. Dat ze het zo goed hebben. Dat ze racistisch, dom, bekrompen en xenofoob zijn.
Hoe groot denk je dat het cynisme onder de Nederlandse bevolking onderhand is na al jouw gebroken beloftes? Hoe vaak denk je dat je mensen kunt schofferen en ermee weg kunt komen? Of was je soms een nieuw record van plan?
‘Hé, mensen, kijk eens! Ik heb het weer geflikt! Ik heb ze allemaal besodemieterd en ze hebben toch weer op me gestemd!’
Om in je vaasjes-metafoor te blijven:
de kruik gaat zo lang te water totdat hij barst.
Beste Mark Rutte, gratis advies.
Je hoeft helemaal niet elk geel hesje naar de persoonlijke zorgen te vragen, en je hoeft er ook geen peperdure onderzoeken tegenaan te gooien.
Er bestaat namelijk een prachtig systeem om al die zorgen in een keer te adresseren en een revolutie te voorkomen – tenminste, als je daarvoor nog op tijd bent.
Dat systeem heet heel gewoon: democratie.
En in een echte democratie horen een paar zaken die in Nederland op dit moment ontbreken:
- Democratische controle:
- Een Tweede Kamer die werkelijk het volk vertegenwoordigt, en niet met een regeerakkoord – recept Rutte – in een mal gedwongen wordt waarna de fractiediscipline ervoor zorgt dat de regering in feite niet gecontroleerd wordt.
- Mogelijkheden voor het volk om zaken op de agenda te zetten en daar bindende uitspraken over te kunnen doen. Kortom: hoe haalden jullie het in je botte hoofd om tegen alle adviezen in het referendum weer af te schaffen?
- Een onafhankelijke rechterlijke macht die de wet uitvoert: en dus niet – zoals nu – een rechterlijke macht die bevolkt wordt door dezelfde kliek die de baantjes in de politiek verdeelt en die activistisch bezig is om de rechtspraak nog verder van het volk te verwijderen.
- Vrijheid van meningsuiting en vrijheid van pers: dus stop alsjeblieft met die initiatieven om ‘het debat’ onder controle te krijgen, al dan niet verscholen achter de brede rug van de EU.
Als iets een snelweg naar een totalitaire staat is, dan is het wel het verbieden van meningen.
Dus niet de democratie uithollen, Mark, maar haar versterken. De zwakke punten aanpakken en zorgen dat alles weer werkt, ook als de resultaten jou niet bevallen. Ook als dat betekent dat jij soms je zin niet krijgt.
O, en het belangrijkste, Mark. Stop met die hypocrisie!
Hou op met te doen alsof je niet snapt wat er aan de hand is, hou op met te doen alsof al die boosheid bij de burgers uit de lucht komt vallen.
Doe niet alsof hier niet al jaren voor gewaarschuwd wordt. Doe niet alsof Pim Fortuyn het destijds allemaal al niet glashelder heeft uitgelegd.
En als je dat niet kunt, Mark, als je niet kunt stoppen met huichelen en veinzen, stap dan op, samen met de rest van de kliek die denkt dat ze buiten het volk om de zaken kunnen regelen.
Misschien dat de populisten maar eens de kans moeten krijgen om alles ondersteboven te gooien.
Misschien dat zij erin slagen om de hypocrisie genadeloos aan het licht te brengen en de bezem door onze instituties te halen.
Misschien dat we dan eindelijk weer een werkende democratie krijgen met een functionerende trias politica en echte inspraak voor de burgers.
De huidige heersende klasse faalt zo hopeloos dat een revolutie met de dag aantrekkelijker wordt.
