Ik kan niet anders dan Bart Nijman gelijk geven; zijn woede is begrijpelijk.
De politiek is altijd al geneigd tot hypocrisie, maar het advies van de commissie Remkes om na te denken over een mogelijk referendum…
Hypocrisie dekt de lading niet meer. Hier zouden we een nieuw woord voor uit moeten vinden.
Nederlandse politici en burgerinspraak
‘Den Haag’ heeft er alles aan gedaan om elke inspraak van het volk te dwarsbomen.
Het raadgevend referendum is overhaast om zeep geholpen en het bindend referendum is – zeer passend voor D66 – al geaborteerd voor dit het levenslicht kon aanschouwen.
En wat er al niet geroepen is om dit instrument zo verdacht mogelijk te maken…
- Het is een wapen voor populisten
- Burgers zijn niet goed genoeg op de hoogte (te dom)
- Hitler hield ook referenda
- Referenda leveren alleen maar ellende op: Brexit, oorlog, continentale crisis
- Door referenda kan je als politicus geen afspraken meer maken
- De Russen zitten erachter!
En ook de persoonlijke uitingen van politici laten aan duidelijkheid niets te wensen over:
- Mark ‘inlegvelletje’ Rutte: kantklossen is ook leuk
- Kajsa ‘info-pas-na-referendum’ Ollongren: het instrument wekt verkeerde verwachtingen
- Sybrand ‘nepreferendum’ Buma: sleepwetreferendum telt niet, want referendum wordt toch afgeschaft
- Alexander ‘Oekraïnesnoepreisje’ Pechtold: Ontoereikend, verwarrend en vals in gebruik
De kloof tussen burger en politiek
Er zijn drie referenda geweest:
In alle gevallen bleek het volk kritisch te zijn, en dus lastig. En in alle gevallen werd de mening van het volk genegeerd.
- De Europese grondwet kwam er toch, vermomd als verdrag van Lissabon.
- Het associatieverdrag met Oekraïne werd voorzien van een inlegvelletje, en vervolgens bekrachtigd.
- De sleepwet – waarover kritieke informatie was achtergehouden – werd met wat cosmetische wijzigingen doorgevoerd.
Alle zalvende woorden over ‘de kloof tussen burger en politiek’ – en natuurlijk vooral de vrome voornemens om die kloof te dichten – blijken volstrekt leeg als het op daden aankomt.
Er is namelijk een groep mensen die helemaal niet van plan is om die kloof te dichten.
Je zal als bestuurder toch serieus rekening moeten gaan houden met ‘dat volk’.
Die rare, beetje enge lui met hun bekrompen vooroordelen en gebrek aan inlevingsvermogen.
Dat diezelfde elite verblind is door de eigen vooroordelen en gebrek aan inlevingsvermogen ontgaat de zogenaamde intelligentsia volkomen.
De Speld had het wel bij het rechte eind met de constatering – zogenaamd van D66 – ‘Mensen bij nader inzien tyfusdom…’
Maar onze politieke klasse is – heus waar, echt – heel erg voor burgerinspraak. En dus wordt er voor de zoveelste keer geroepen dat er nu – heus waar, echt – werk van referenda gemaakt gaat worden.
Hoe tyfusdom denken ze eigenlijk dat wij zijn?
Denken ze nu echt dat we allemaal alweer vergeten zijn wat er de afgelopen jaren gebeurd is?
Er had een bindend referendum kunnen zijn als PvdA, D66 en GroenLinks hun eigen wetsvoorstel gewoon verdedigd hadden vorig jaar.
Is er nog iemand die gelooft dat er sindsdien iets veranderd is? Dat deze politici zich ineens ‘bekeerd’ hebben en alsnog de democratie willen versterken?
Krantenkoppen over onze referenda
‘Luisteren naar de burgers’ wordt zogenaamd belangrijk gevonden, maar de krantenkoppen door de jaren heen vertellen een verhaal op zich:
Kloof tussen burger en lokaal bestuur is fors. Veel studies, weinig resultaat. Kloof tussen politieke elite en burgers groeit.
Referendum over EU-grondwet?
Balkenende: ‘Europese Grondwet is belangrijk en historisch.’ Eerste Kamer stemt in met raadplegend referendum Europese Grondwet. Donner vreest oorlog bij ‘nee’ EU-grondwet.
Massaal ‘nee’ tegen Europese grondwet.
CDA respecteert uitslag referendum Europese Grondwet.
Verdrag van Lissabon: overeenkomsten en verschillen met Europese grondwet. Van grondwet naar verdrag van Lissabon – Hoe democratisch Europa werkelijk is.
‘Kloof tussen burger en politiek is fabeltje.’
Groen licht voor referendum over Associatieovereenkomst Oekraïne.
Negeren als campagnestrategie. Kabinet: niet nóg meer geld naar referendum.
‘We verwachten een lage opkomst, dus minder stembureaus.’ Rechter buigt zich over minder stembureaus bij Oekraïne-referendum. Plasterk wint kort geding: geen extra stembureaus 6 april.
En het Kremlin kijkt lachend toe. Juncker: ‘Nederlands nee kan leiden tot grote continentale crisis.’ Van Rompuy: ‘Een nee bij referendum is blamage voor Nederland.’
Vlucht naar Oekraïne brengt Pechtold in verlegenheid. Amerikaanse miljardair sponsort ‘ja’-campagne Oekraïne-referendum.
Associatieverdrag met Oekraïne wordt weggestemd.
Europese Unie heeft lak aan Geen Peil-referendum. Rutte krijgt steun Kamer voor zijn ‘inlegvel‘ Oekraïne-verdrag.
D66: het volk is te dom voor referenda over Europa. Blokkeren Jan Roos en zijn maten voortaan alles met referenda?
Sleepwet bedreiging voor de mensenrechten. Buma: kabinet zal referendum over de sleepwet negeren. Eindstand referendum: Merendeel tegen sleepwet. Sleepwet blijft ondanks aanpassingen toch van kracht.
Smaakt dit referendum naar meer?
Referenda, Rutte gruwelt ervan. Pechtold: ‘een schijnoplossing, ontoereikend, verwarrend en vals in gebruik’.
Ollongren onder vuur: minister bracht negatief oordeel over inlichtingenwet pas ná het referendum naar buiten.
Rutte vergelijkt referendum met leuk kantklossen. De minachtende middelvinger van Sybrand Buma. D66 over referendum-draai: ‘Mensen bij nader inzien tyfusdom’.
Moeilijk debat voor minister Ollongren over afschaffen referendum. Pechtold: wij blijven ons inzetten voor écht referendum.
D66 is klaar met de poepies van het volk. ‘Als er iemand verantwoordelijk is voor de kloof tussen burger en politiek dan is het de burger.’ Alexander en Pia: volksvertegenwoordigers zonder volk.
Hoe komt het toch dat D66 bij zoveel mensen zo’n weerzin oproept?
Commissie-Remkes: beter luisteren naar lageropgeleiden. Remkes wil meer macht voor het volk, maar Den Haag is referendummoe. Commissie-Remkes pleit voor het referendum, maar willen we dat nog wel?
Om die laatste krantenkop te beantwoorden: er zijn een hoop Nederlanders die graag een echt referendum willen, die jaloers kijken naar Zwitserland.
Maar degenen die over onze wetten gaan – die politici die elke poging tot burgerinspraak de laatste decennia doeltreffend gesaboteerd hebben – die willen het niet.
En maar klagen dat de burger niet weet wat hij wil.