We blijken ineens in een democratie te leven. We blijken langs democratische weg onze belangen te kunnen behartigen. Hadden de boeren dat maar eerder geweten, dan hadden ze nu geen aanval op de democratie hoeven plegen.
Of kwam die aanval al veel eerder? En van een andere kant? De hypocrisie van ons establishment is weer eens stuitend.
Geschokte politici verdedigen de democratie
Twee weken geleden had Esther Ouwehand (PvdD) het al over “ondermijning van de democratie”, maar na de laatste boerenprotesten is er behoorlijk opgeschaald. Tjeerd de Groot (D66) had het over “een zwarte dag voor de democratie”, Jan Paternotte (D66) legde bestraffend uit dat “democratie zo niet werkt” en Jesse Klaver (GroenLinks) ontwaarde zelfs een regelrechte “aanval op de democratie”. Mark Rutte liet vaderlijk weten dat dit niet is “hoe we het in Nederland doen”.
#JesseKlaver noemt de demonstrerende #boeren
“Geradicaliseerd extreem rechts en extreeem rechts geradicaliseerde Corona demonstranten”#Humberto pic.twitter.com/q84tztjUBK— GC (@GirbeCameron) June 29, 2022
Welke democratie?
Wat houden ze toch allemaal van onze democratie. Het is gewoonweg ontroerend. De vraag is alleen: over welke democratie hebben we het hier?
Hebben we het dan over die democratie waarin bejaarde Groningers uren in de kou stonden om een klein beetje compensatie voor hun aardbevingsschade te krijgen? U weet wel: die aardbevingsschade waar deskundigen tevergeefs voor waarschuwden.
Of hebben we het over de democratie waarin de jeugdzorg ondanks veel waarschuwingen in combinatie met bezuinigingen op het bordje van de gemeentes werd geschoven? Of over de democratie waarin onverantwoordelijk bezuinigd werd op de zorg, zodat tijdens de coronacrisis alles vastliep? Misschien de democratie waarin grof geweld werd gebruikt tegen vreedzame demonstranten?
Of gaat dit over de democratie waarin tienduizenden ouders ten onrechte als fraudeurs werden opgejaagd? Hebben we het hier over de democratie waarin het Kabinet Rutte3 – met Mark Rutte, Sigrid Kaag en Wopke Hoekstra – er alles aan deed om te zorgen dat het toeslagenschandaal niet ontdekt zou worden?
“Dit gaat inderdaad niet over demonstratierecht. Dit gaat over een onbetrouwbare overheid die levens verwoest. De levens van de Groningers. De levens van de Toeslagenouders en hun kinderen. En nu dus de levens van de boeren.” #boerenopstand @jndkgrf 👇https://t.co/GCQ8giYfvi
— 𝐆𝐮𝐮𝐬 𝐆𝐮𝐭𝐢𝐞𝐫𝐫𝐞𝐳 (@GustafGutierrez) June 29, 2022
De boeren zijn het zoveelste slachtoffer
De politici die zich nu zo’n zorgen maken om hun dierbare democratie, slaan al jaren waarschuwingen in de wind. Bij elk nieuw schandaal zijn ze weer geschokt, en vervolgens gaan ze over tot de orde van de dag. De Groningers werden vermalen, de toeslagenouders – en hun kinderen! – werden vermalen, en de boeren werden vermalen. Een echte democraat zou zich afvragen of er misschien iets mankeert aan die democratie.
Remkes
Er is heus wel onderzoek gedaan naar de toestand van onze democratie, zelfs in opdracht van het parlement. Zo kwamen we in 2018 aan het rapport Lage drempels, hoge dijken van de commissie Remkes. En raad eens wat de hoofdconclusie was?
“De staatscommissie die onderzoek heeft gedaan naar het parlementair stelsel, concludeert dat een groot deel van de bevolking zich niet meer vertegenwoordigd voelt in de Tweede Kamer, vooral lageropgeleiden. Het is “buitengewoon urgent” om daar iets aan te doen, bijvoorbeeld door de invoering van een bindend referendum.”
Referenda
Goh, referenda. Was daar niet iets mee…?
Heel even waren referenda mogelijk in Nederland, maar de politiek – onder leiding van de ‘democraten’ van D66 – wist niet hoe snel ze dat weer af moest schaffen. De SP deed nog een dappere poging om het referendum terug te krijgen, maar het establishment kan gerust zijn: VVD en CDA – regentenpartijen bij uitstek – hebben laten weten tegen te stemmen.
In onze ‘democratie’ kunnen de boven ons gestelden rustig democratietje spelen zonder gestoord te worden door inspraak van het plebs. De proleten mogen eens in de vier jaar voor een onoverzichtelijk totaalpakket stemmen, waarover ze ook nog eens slecht geïnformeerd worden. En daarna worden de verkiezingsbeloftes ‘uitonderhandeld’.
Om een cabaretier aan te halen uit de tijd dat cabaret nog leuk was: “Democratie is de wil van het volk. Elke ochtend lees ik verbaasd in de krant wat ik nou weer wil.”
Afgehaakt
Talloze Nederlanders geloven er niet meer in. Remkes is niet de enige die concludeerde dat “de democratie niet voor iedereen even goed werkt.” Onderzoeker Wouter Schakel kwam tot dezelfde conclusie, net als René Cuperus en Josse de Voogd in de Atlas van afgehaakt Nederland.
Deze afgehaakten hebben vaak lagere inkomens, en velen van hen worden uitgebuit en opgejaagd, zoals Ron Meyer (SP) vertelt in zijn indringende boek De onmisbaren. Toen Rutte3 viel over het toeslagenschandaal, zei Pieter Omtzigt terecht dat er iets “fundamenteel mis is in dit land”.
Mark Bovens in @VPROTegenlicht: ‘We zijn verworden tot een diplomademocratie, waarin hogeropgeleiden oververtegenwoordigd zijn in de politiek. Door de gescheiden werelden waarin hoger- en lageropgeleiden leven hebben politici dat zelf niet eens zo door.’ https://t.co/5Qencsy4MT
— Liesbeth vd Wetering (@Liesbeth050) May 23, 2021
Ze hebben het niet door…
De conclusie van hoogleraar bestuurskunde Mark Bovens in VPRO Tegenlicht dat politici dit allemaal niet eens zo door zouden hebben, lijkt in dit licht wel erg vergoelijkend. Hoe kunnen ze dit niet door hebben? Hoeveel schandalen moeten er nog aan het licht komen? Hoeveel onderzoeken moeten er nog gedaan worden die steeds dezelfde deprimerende waarheid vertellen?
Onwetendheid is alleen een excuus als er geen informatie is. Wat dat betreft zijn onwetende kiezers nog eerder te verontschuldigen, want zij worden slecht geïnformeerd over de werkelijke bedoelingen van politieke partijen.
De media
Dat ligt niet alleen aan bewuste desinformatie van politici – zie opperspinner Mark Rutte – het ligt ook aan de media. Te veel media zitten op schoot bij de macht. We zagen het bij lastercampagnes tegen dissident Pieter Omtzigt, bij de vele doofpotten van Rutte waar te weinig journalisten achteraan gingen, en we zien het ook bij de boeren. Nederlanders worden eenzijdig geïnformeerd over het conflict waaraan de boeren hun ellende te danken hebben.
Natuur is goed, boeren zijn fout
In oktober 2019 waren de boeren naar het Binnenhof getrokken, en de maanden daarna waren ze veel in het nieuws. Direct na de protesten – toen de grote meerderheid van Nederland achter de boeren bleek te staan – was de berichtgeving redelijk positief. Maar al vlug kregen negatieve berichten en zelfs fakenieuws de overhand. De steun voor de boeren zakte destijds weer snel…
In februari 2020 besprak ik een natuurrapport dat was uitgebracht door een hele reeks Nederlandse natuurorganisaties. In dit rapport was de boer de grote boosdoener; voor de natuur moest alles wijken. Op de inhoud was het nodige aan te merken, maar in de media kreeg het een gala ontvangst. Het journaal, de voorpagina’s van kranten, en natuurlijk het Jeugdjournaal: allemaal gaven ze kritiekloos de boodschap door.
Het valt op hoe makkelijk boeren als karikatuur worden neergezet, terwijl hun tegenstanders – radicale natuuractivisten – steevast een positieve pers hebben. Verder lijken de media liefst dissidente boeren te tonen die de protesten veroordelen, waarmee NRC laatst overigens de mist in ging. Een duidelijk voorbeeld is Hart van Nederland. Luister maar eens naar de boerin in onderstaand filmpje.
Zo werkt de media pic.twitter.com/7grJyOBV98
— Sandra (@oers_sandra) June 29, 2022
Framing
Momenteel staat de BoerBurgerBeweging van Caroline van der Plas hoog in de peilingen, Maurice de Hond peilde zelfs 18 zetels. Daarmee is de jacht op Caroline geopend. Sommige aanhangers van rechtse partijen zien haar partij als concurrent, en klagen dat zij niet hard genoeg is op immigratie. Jesse Klaver probeert haar juist weer extreemrechtse sympathieën aan te wrijven.
En natuurlijk wordt elk woord van Caroline over de protesten op een goudschaaltje gewogen. Laat ze de wanhopige boeren vallen? Roept ze op tot geweld? Het is volkomen terecht dat haar in de Kamer het vuur aan de schenen wordt gelegd: wie in de politiek gaat, moet daartegen kunnen. Maar sommige journalisten gaan behoorlijk ver door haar verdacht te maken, en woorden in de mond te leggen.
BNR heeft excuses aangeboden. Wat ik zeer waardeer. Streep eronder en door. https://t.co/Ip9FvFD2Ln
— Caroline van der Plas (@lientje1967) June 29, 2022
Eenzijdige berichtgeving
Zelfs deze weken – toen weer een golf van sympathie voor de boeren door het land ging – vielen veel media al snel weer terug in hun negatieve houding tegenover de boeren. Boer Koos hield in het Tweede Kamergebouw een emotioneel betoog en werd meteen uitgenodigd in verschillende talkshows. Maar kon hij daar zijn verhaal doen? Dat was niet de bedoeling; het dedain droop er weer eens vanaf.
Gewelddadige protesten
Inmiddels zijn de boeren zo ver dat ze politici thuis opzoeken, snelwegen blokkeren en hooibalen in brand steken. De ingang van een provinciehuis is geblokkeerd met bomen. Boeren vochten met de politie en een 23-jarige Hoogevener is gearresteerd al is hij intussen weer vrijgelaten en niet aangeklaagd.
In de Volkskrant – die haar naam nodig moet veranderen in Elitekrant – las ik de volgende alinea: “Zo wordt het leven onmogelijk gemaakt van mensen die slechts uitvoering geven aan de wil van de democratisch gekozen meerderheid van de volksvertegenwoordiging. Dit is dan ook geen normaal protest meer, maar een aanval op de democratie.”
Daar hebben we de aanval op de democratie weer. Maar vindt deze elitekrant werkelijk dat onze politici “slechts uitvoering geven aan de wil van de democratisch gekozen meerderheid van de volksvertegenwoordiging”? Is dit nog democratisch?
Doe niet alsof de boeren ooit kans op een compromis maakten. Hun rechten worden vertrapt, en alle 'democratische' wegen zijn afgesneden.
Er is niets 'democratisch' aan hoe die Natura2000 gebieden op die lijst zijn gekomen, en dat is nog maar een deel van de ellende.— Maaike van Charante (@Repelsteeltje21) June 30, 2022
Luisteren naar de boeren?
Nu ineens roepen allerlei politici dat er gepraat moet worden, dat ‘we’ dat zo ‘met elkaar’ afgesproken hebben in dit land. Tjeerd de Groot – de stoere boerenhalveerder van D66 – zat zelfs ijskoud bij Op1 te beweren dat hij ging luisteren naar de boeren.
Maar al die jaren is er niet geluisterd. Al die jaren werden boeren langzaam gewurgd met regeltjes, onmogelijke eisen, meer regeltjes, onzekerheid, nog meer regeltjes, en geen gehoor voor hun terechte klachten.
Er kwamen fouten naar boven in de stikstofmodellen. De Natura2000-gebieden bleken op vaak dubieuze gronden op een lijst te zijn gezet waar ze om bureaucratische redenen niet meer af mogen. De stikstofnorm is in Nederland onhaalbaar streng, terwijl in onze buurlanden boeren probleemloos verder kunnen boeren.
Al deze klachten werden weggewuifd, en erger nog: wetenschappers die kritiek hadden, moesten de grootst mogelijke moeite doen om gehoord te worden. Een moeite die niet iedereen doet.
Het establishment ondermijnt de democratie
Een democratie waarin de rechten van minderheden vertrapt worden, is de naam democratie niet waardig. Dat is een dictatuur van de macht. Als een staat mensen meedogenloos vermorzelt, hun rechten niet eerbiedigt en hen tenslotte alle hoop uit handen slaat; wat kunnen ze dan nog?
De Groningers en de toeslagenouders zijn niet met trekkers op pad gegaan, zij hadden geen ander middel dan hun stem. En ze werden niet gehoord. De boeren gebruiken nu geweld, en heel ‘beschaafd’ Nederland staat in de rij om hen te veroordelen.
Hun verwijten zouden heel wat geloofwaardiger zijn als ze opgekomen waren voor de zwakken. Als ze stem hadden gegeven aan de ongehoorden. Als ze niet alle macht naar zich toe getrokken hadden zonder zich te bekommeren om de mensen die tussen de wielen raakten.
De aanval op onze democratie komt van het establishment.
Vond je dit artikel goed? Steun Maaike van Charante via repelsteeltje.backme.org
Op de hoogte blijven van nieuwe artikelen? Volg Maaike op Twitter.
.