Slachtoffer zijn; is dat iets wat je moet willen?
Professor Leo Lucassen stuurde een tweet met de volgende tekst:
Het is echt niet zo heel erg ingewikkeld:
-
- Een deel van onze voorouders is medeverantwoordelijk voor slavernij
- Nederland heeft daar economisch behoorlijk van geprofiteerd
- Veel nakomelingen van tot slaaf gemaakten worden nog steeds geconfronteerd met discriminatie en racisme
Honderden likes en honderden (kritische) reacties volgden.
Lucassen legde hiermee een rechtstreeks verband tussen slavernij van vroeger en discriminatie van nu, wat op zich al dubieus is. Maar de meeste ergernis wekte het feit dat – voor de zoveelste keer – iemand van de bevoorrechte klasse de rest van de bevolking de les las over vermeende ‘witte’ schuld. Met deze tweet verdeelde hij de bevolking in (afstammelingen van) slachtoffers en daders, en suggereerde daarmee dat herstelbetalingen zinnig zouden zijn.
Ook ik raakte geïrriteerd en antwoordde:
Het is echt niet zo heel erg ingewikkeld:
-
- Een deel van onze voorouders was weinig meer dan slaven
- De elite heeft daar economisch behoorlijk van geprofiteerd
- Veel nakomelingen van die onderklasse worden nog steeds geconfronteerd met vooroordelen en hypocriete zedenpreken
Naderhand had ik er een vieze smaak van in de mond.
Iedereen maakt onrecht mee
Misschien generaliseer ik nu te veel, maar ik maak me sterk dat helemaal niemand alleen maar voorspoed kent. De wereld is nu eenmaal niet eerlijk.
Wie denkt dat anderen geen verdriet met zich meedragen, heeft nog nooit echt om zich heen gekeken. Niet iedereen loopt met zijn pijn te koop.
Talloze mensen lijden onder ziektes, ongelukken, het verlies van dierbaren en andere ellende. Daarnaast zijn er – helaas – een hoop nare mensen die hun naasten het leven heel zuur kunnen maken. Bovendien mankeert er een hoop aan onze maatschappij: het is een illusie dat we allemaal evenveel kansen hebben.
Het is goed om te streven naar een rechtvaardige maatschappij en te zorgen voor mensen die hard geraakt worden door het noodlot, maar volmaakt zal het nooit worden.
Is het fatalistisch om dat te denken? Onverschillig?
Volgens mij is dat simpelweg realistisch.
Maar nuchterheid is uit de mode. Hysterie is in.
Mensen die ondanks allerlei ellende de schouders eronder zetten en aanpakken, worden genegeerd. Mensen die als verwende kinderen tekeer gaan over alles wat hen ooit pijn heeft gedaan, worden op een voetstuk gezet.
Wil je vandaag de dag succes hebben, dan moet je je pijn etaleren en empathie van anderen eisen. Schrijf een boek of begin een YouTube-kanaal waarin je al je emoties breed uitmeet en verwerf een schare fans die jou moet troosten. Ga vooral in een talkshow zitten en huil.
Moet het hoogste doel in ons leven zijn om medelijden van anderen te krijgen?
En maakt dat de pijn goed die we geleden hebben?
Wees geen slachtoffer
Het slachtofferschap is een doodlopende weg.
Een slachtoffer kan alleen maar lijden en heeft geen macht. Ook niet de macht om iets aan zijn lot te veranderen. Daar heeft hij anderen voor nodig.
Natuurlijk zijn er situaties waarin iemand zo hulpeloos is dat hulp van buitenaf noodzakelijk is. Denk bijvoorbeeld aan kinderen die mishandeld worden of aan de afschuwelijke misstanden bij de belastingdienst waar talloze gezinnen door geraakt zijn.
Dan is het maar goed dat mensen ingrijpen. Dat er leerkrachten, buren of familieleden zijn die voor die kinderen opkomen, dat er journalisten en politici zijn die de belastingdienst op het matje roepen.
Maar wat een mens eigenwaarde geeft, is niet de hulp – of het geld – van anderen. Eigenwaarde krijg je door op je eigen benen te gaan staan, door te vechten voor wat je waard bent.
- Ben jij als kind mishandeld?
Nu ben je volwassen: neem je heilig voor om die slechte start niet je leven te laten bepalen. Geef jouw kinderen een betere jeugd dan je zelf gehad hebt. - Kreeg je weinig kansen?
Pak de kansen die je wel hebt en maak er het beste van. En werk aan deze maatschappij zodat de kansen voor anderen beter zullen zijn.
Geef deze wereld meer dan je ervan gekregen hebt.
Als iedereen zou doen wat jij doet, wordt de wereld dan beter of slechter? Dat is een vraag die we onszelf best eens mogen stellen.
Wie heeft de meeste pijn?
Zoals het nu gaat, komen we terecht in een wedstrijd in slachtofferschap.
Ook ik trap in die val, kijk maar naar mijn reactie op Leo Lucassen. Wat hij schreef is een waarheid als een koe, ik zette daar een andere koe tegenover. En wat helpt dat?
Die koeien zijn er nu eenmaal en we moeten ermee leven. Maar als de hele maatschappij gaat draaien om ‘wie de grootste koe heeft’ zijn we heel ver van huis. Als iedereen slachtoffer is, wie zorgt er dan nog voor de slachtoffers?
Laten we niet meegaan in die slachtoffercultuur door ons eigen lijden tegenover dat van anderen te zetten, maar laten we heel simpel twee dingen doen:
- Onrecht dat er is bestrijden
- Verantwoordelijkheid nemen voor onze eigen daden
Is er racisme? Aanpakken. Net zoals kindermishandeling, misstanden bij de belastingdienst en alle andere ellende.
Maar herstelbetalingen? Door wie en aan wie moeten die gebeuren?
Dit zijn niet onze daden. Daders en slachtoffers zijn al lang geleden gestorven en het is nauwelijks nog vast te stellen wie hun nakomelingen zijn. Daarnaast kan je je afvragen of die betalingen niet al gedaan zijn; hoe noemen we anders de miljarden die naar Suriname gingen?
Laten we werken aan de maatschappij die we nu hebben. En mensen die van klagen hun levenswerk willen maken, mogen hier eens over nadenken:
Je leeft in een land dat niet volmaakt is, maar beter is dan vroeger. En dat zeker te verkiezen is boven de meeste andere landen. Ook voor jullie geldt dat je heel wat beter af bent als je op eigen benen staat dan wanneer je jezelf afhankelijk maakt van de goedgunstigheid van anderen.
Wees geen slachtoffer: ga op je benen staan.
Vond je dit artikel goed? Steun Repel via repelsteeltje.backme.org
Voor meer artikelen van Repel, zie deze link.
Op de hoogte blijven van nieuwe artikelen? Volg me op Twitter.
.
