Zo langzamerhand wennen we er aan dat mensen bijna dagelijks worden uitgemaakt voor nazi, fascist, racist of rechtsextremist. Het overkomt opiniemakers als Ebru Umar en Marianne Zwagerman, maar ook politici als Caroline van der Plas en Harm Beertema. En het belangrijkste doelwit van dergelijke aanvallen is waarschijnlijk Telegraafjournalist Wierd Duk. Maar we moeten er niet aan wennen, want deze hetze is leugenachtig en gevaarlijk.
Wierd Duk
In januari 2019 kwam ik op Twitter, maar daarvoor had ik al een tijdje meegelezen. Zodra ik een eigen account had, ging ik acht mensen volgen die voor mijn gevoel waardevolle bijdragen leverden aan de discussie op Twitter. Eén van die acht was Wierd Duk.
Hij schreef over problemen waar ik me ook mee bezig hield en interviewde mensen die middenin de maatschappij stonden. Soms raadde hij interessante boeken aan en die tips volgde ik vaak op. Maar wat me vooral voor hem innam was dat hij zo benaderbaar was op Twitter en dat hij oog had voor mensen in de knel.
Uitschelden
Al snel kwam ik tot de ontdekking dat niet iedereen zo positief was over Wierd. Nu is het normaal dat mensen van mening verschillen, maar dit ging verder. Tot mijn verbijstering waren er nogal wat twitteraars die hem voortdurend uitscholden voor rechtsextremist, racist, fascist, nazi, en meer van dat fraais. Op Twitter is dat helaas niet ongebruikelijk, maar Wierd was opvallend vaak het mikpunt.
Wat nog meer opviel: degenen die hem uitscholden waren niet alleen kleine of anonieme twitteraars, maar ook mensen die gewoon onder eigen naam op Twitter waren en een zeker aanzien genoten. Van dergelijke mensen verwachtte ik dat ze hun beschuldigingen konden onderbouwen, maar inmiddels ben ik tot de conclusie gekomen dat zij hun uitingen alleen kunnen rechtvaardigen door te schuiven met definities.
Hey, heeft Duk een internationale doorbraak gemaakt? https://t.co/jo8BZouy8P
— Sidney Smeets (@SmeetsLaw) May 18, 2023
Definities
Want wat is eigenlijk extreemrechts? Wat is racisme, fascisme of nazisme? Het helpt niet dat zelfs wetenschappers schuiven met betekenissen, waarbij sommigen van hen de indruk wekken dat zij graag definities bijsturen om politieke tegenstanders onder een negatief etiket te kunnen vangen.
Maar hoe ver sommigen die definities ook oprekken, in wezen weten we heel goed wat er met deze termen bedoeld wordt. Dat is ook de reden dat de schelders die zo graag gebruiken. Ze weten dat de toehoorders niet naar een precieze definitie zullen vragen, ze weten dat die de eigenlijke betekenis zullen toepassen.
Extreemrechts en racistisch
Neem bijvoorbeeld extreemrechts en racistisch. Iemand die extreemrechts is, wil de democratische rechtsorde ondermijnen, en ziet geweld als een legitieme optie om zijn doel te bereiken. Zo iemand is xenofoob en racistisch, en zal anderen discrimineren op basis van huidskleur of afkomst. Dit racisme houdt onder andere in dat rechtsextremisten tegen rassenvermenging zijn.
Is bovenstaande definitie van toepassing op Wierd Duk? Natuurlijk niet. Daarom verschuiven zijn tegenstanders de betekenis. Kritiek op het immigratiebeleid wordt dan xenofobie, kritiek op KOZP of op slechte integratie van derde generatie immigranten wordt dan racisme, net als kritiek op de invloed van orthodoxe islam in Nederland. Vervolgens noemen zij Wierd extreemrechts in het volle bewustzijn welke betekenis anderen daaraan zullen geven.
Dat Wierd een democraat in hart en nieren is met vrienden in alle kleuren, interesseert ze niet. Dat hij zelf aan ‘rassenvermenging’ deed door een vrouw van Turkse afkomst te trouwen en een kind met haar te krijgen, past niet in hun plaatje. Als Wierd mensen van kleur interviewt, zijn ze geïrriteerd, want ook dit doorkruist hun beschuldigingen. Het is ronduit schokkend om te zien hoe sommigen van deze geïnterviewden naderhand worden lastig gevallen op Twitter.
Het is bijna niet te geloven, maar Wierd Duk heeft alwéér een vrouw van kleur gevonden die exact zijn eigen mening vertolkt.https://t.co/WXpYlGtZuI
— Paul van den Berg (@Fromdamountain) April 13, 2023
Nationaalsocialistisch en fascistisch
Andere geliefde scheldwoorden op Twitter zijn de termen nazi of fascist voor mensen waarmee men het simpelweg niet eens is. Maar laten we ons even herinneren waar deze woorden werkelijk voor staan. Nazi’s en fascisten zijn lieden die de democratie afwijzen, en streven naar een totalitaire staat zonder vrijheid van meningsuiting. Zonder welke vrijheid dan ook. Ze zijn ultranationalistisch en gebruiken geweld tegen andersdenkenden.
Laten we ons even herinneren dat de echte nazi’s hun tegenstanders genadeloos vervolgden, en hele groepen uitroeiden die in hun ogen minderwaardig waren. Laten we ons herinneren hoe miljoenen Joden, en ook Roma, homoseksuelen, gehandicapten en politieke tegenstanders op industriële schaal werden afgemaakt. Laten we ook niet vergeten dat de nazi’s een vernietigende oorlog ontketenden.
Het is absurd om Wierd Duk een nazi of fascist te noemen. Maar zijn tegenstanders misbruiken deze termen om hem te demoniseren. Om te zorgen dat hij een paria wordt, een onaanraakbare. En als deze scheldkanonnen erop aangesproken worden dat ze Wierd onterecht voor nazi uitmaken, is hun verdediging dat hij het ook doet. Waarbij ze negeren dat hij de terroristen van IS vergelijkt met nazi’s, en niet een of andere twitteraar waarmee hij het toevallig niet eens is.
Groepsdenken
Misschien nog wel belangrijker dan dit bewust vertroebelen van betekenissen, is de neiging van veel mensen tot groepsdenken. Ze voelen zich pas prettig in een meute. Dan doet het er niet toe of een lid van hun groep inhoudelijke argumenten heeft; op het moment dat hij in conflict is met ‘de vijand’ heeft hij per definitie gelijk. Zo worden leugens onweerlegbare waarheden, want de groep gaat mee in de bewering dat Wierd een nazi is.
Omgekeerd passen zij dit groepsdenken ook toe op hun tegenstanders. Zo vinden ze het volstrekt logisch om Wierd verantwoordelijk te houden voor alles wat zijn (vermeende) volgers doen. Iedereen die even logisch nadenkt, beseft dat een grote twitteraar onmogelijk alle reacties kan bijhouden die hij krijgt, maar hier komt geen logisch denken aan te pas. Krijgt Wierd een dubieuze reactie? Dan verwoordt die twitteraar volgens deze figuren wat Wierd zou zeggen als hij niet te leep was om het ronduit toe te geven.
@WierdDuk is een extreem-rechtse podcaster die zijn agressieve volgvolk aanzet tot op zijn minst het fantaseren over het gebruik van geweld tegen mensen met een andere mening.
Wierd is een bedreiging voor de democratische rechtstaat. https://t.co/1muDqor6XE— Piet Lekkerkerk (@PietLekkerkerk) May 29, 2023
Dat de Dukhaters zelf zich al jaren te buiten gaan aan scheldkanonnades, doet er in hun wereldje niet toe. Zij mogen schelden, want ze staan aan de goede kant. Hij mag niets terugzeggen, want dan is hij degene die ophitst. De schelders wisselen bliksemsnel van rol als het zo uitkomt en worden dan slachtoffer. En als Wierd hen niet van dienst is door zelf te schelden, is hij volgens hen de sinistere poppenspeler die in het geheim zijn trollenleger aanvoert.
Het establishment
Deze hetze tegen een journalist duurt inmiddels al jaren, en wat ongelooflijk schadelijk is, is het wegkijken en zelfs meelopen van het establishment. Wat daarbij opvalt, is de hypocrisie. Zo hadden veel politici in oktober 2022 de mond vol van het belang van persvrijheid toen journaliste Merel Ek belaagd werd door een Kamerlid.
Een paar weken later vond een ander Kamerlid het nodig om Wierd Duk op Twitter een nationale schandvlek te noemen. Dezelfde politici die kort daarvoor nog hoog van de toren bliezen over veiligheid van journalisten, zwegen dit keer in alle talen. Alleen Caroline van der Plas nam het op voor Wierd. Maar de stilte van al die anderen was veelzeggend, en sommige politieke partijen gaan zelfs verder dan ‘alleen maar’ wegkijken.
D66
In januari 2023 hield Sigrid Kaag een toespraak op een D66-bijeenkomst. Ze waarschuwde tegen rechtsextremisme en veroordeelde onder andere ‘online haat en ophitsing’ en ‘demonisering in het debat’. Prominente gasten op deze bijeenkomst waren een paar van de ergste scheldkanonnen van Twitter. In mei 2023 mocht een notoire Dukhater het D66-ledencongres toespreken.
Hoeveel D66-leden zouden beseffen wat deze figuren op Twitter doen? Zouden al die aanwezigen beseffen hoe hypocriet de partijtop inmiddels geworden is? Voortdurend het domineesvingertje heffen, en intussen onderdak bieden aan mensen die in hordes een journalist demoniseren. ‘Wij zijn met velen.’ Dat klopt, en het is hier geen aanbeveling.
De Volkskrant
Overigens is de kans groot dat veel D66-leden heel goed weten wat bepaalde Dukhaters uitkramen, want de Volkskrant biedt hier een podium voor. In deze kwaliteitskrant wordt Wierd Duk gekenschetst als extreemrechts, kwaadaardig, de grootste schandvlek van de Nederlandse journalistiek, etc. etc.
Columnisten hebben terecht veel vrijheid, maar dit is laster. Ter info: laster is een misdrijf waar tot drie jaar gevangenisstraf op staat. Overigens heeft deze columnist – Sander Schimmelpenninck – ook in een goed bekeken tv-programma Wierd Duk extreemrechts genoemd. Daarna kwam hij met zijn mening over de journalistieke kwaliteiten van Wierd, maar waarom moet daar eerst laster aan vooraf gaan?
Sander Schimmelpenninck over Wierd Duk in Vandaag Inside:
"De grootste schandvlek voor de journalistiek. Hij is een activist. Hij is extreem-rechts. Hij vermomt zich als verslaggever."
Kennelijk heeft Wierd een snaar geraakt bij Sander😃@wierdduk @Mirjam152 #vandaaginside pic.twitter.com/W710Hfl4AN
— Jeroen (@Jeroentjuh4) November 17, 2022
Karaktermoord
Natuurlijk is het mogelijk dat mensen met Wierd Duk van mening verschillen. Het kan best dat mensen inhoudelijke kritiek op hem hebben of het gewoon helemaal niet met hem eens zijn. Allemaal prima. Maar dat is iets anders dan iemand jarenlang massaal belasteren. Zo’n langdurige lastercampagne is karaktermoord.
Grote twitteraars noemen hem een bedreiging voor de democratische rechtsstaat. Is dat geen oproep om dit gevaar uit de weg te ruimen? De term hondenfluitje is hier nog te subtiel. Maar wie hen waarschuwt dat zij met dergelijke uitspraken potentiële Volkerts op ideeën brengen, wordt zelf van ophitsen beschuldigd.
Soms denk ik: vraagt iemand zich nog wel eens af wat deze hetze met Wierd doet? Is hij nog een mens voor hen? Beseffen ze wat het voor hem en zijn naasten betekent dat hij al jaren als nazi wordt afgeschilderd? Hij is al vaak bedreigd, en daar zijn ook mensen voor veroordeeld. Maar als hij aangifte wil doen van laster, blijkt het OM niet erg bereidwillig.
Empathie
Onlangs was er een golf van medeleven omdat Sigrid Kaag een traantje wegpinkte toen haar dochters vertelden zich zorgen te maken over haar veiligheid. Zelf had ik daar wat moeite mee, gezien het gedrag van D66. Hoe kunnen deze mensen empathie van anderen vragen als vanuit hun kringen iemand zo gedemoniseerd wordt? En toch zou het daar niet moeten stoppen.
Ik wil Sigrid Kaag als mens blijven zien. Hoeveel inhoudelijke kritiek ik ook op haar heb, ik zal haar niet uitschelden. Ik zal bedreigingen tegen haar rapporteren, zoals ik dat deze week ook deed toen iemand Sander Schimmelpenninck bedreigde. Omdat zelfs de felste tegenstander nog altijd een mens is, en intimidatie verachtelijk is.
Niet wegkijken
Eigenlijk hoop ik dat degenen die nu nog wegkijken of zelfs meelopen met de lasteraars zullen gaan nadenken. Ik hoop dat ze wakker schrikken en tot het besef zullen komen dat zij hier niet achter kunnen staan. Ik hoop dat zij de lasteraars in hun midden aan zullen spreken.
Degenen die voorop lopen in de parade van de Dukhaters vermaken zich bij de gedachte dat alleen ‘collega’s en andere extreemrechtse opruiers’ het voor hem op zullen nemen. Als er nog enige integriteit is bij degenen die zichzelf zien als fatsoenlijk Nederland, hoop ik dat zij het ongelijk van deze figuren zullen bewijzen.
De pesters zijn met velen, maar hopelijk zijn de integere mensen met meer.
Vond je dit artikel goed? Steun Maaike van Charante via repelsteeltje.backme.org
Op de hoogte blijven van nieuwe artikelen? Volg Maaike op Twitter.
.
