Vorige week las Rick Nieman bij WNL op Zondag schokkende uitspraken voor van FvD-Kamerleden. Hij vroeg aan zijn gast – minister Hanke Bruins Slot – of deze uitspraken in het kader van een nieuwe wet reden genoeg waren om FvD te verbieden. Maar hebben de FvD’ers deze uitspraken werkelijk gedaan? Een factcheck.
Conceptwet politieke partijen
In december 2022 werd bekend dat er een nieuwe Wet politieke partijen komt waarin uitdrukkelijk de mogelijkheid van een partijverbod is opgenomen voor partijen die tot doel hebben of erop uit zijn om de democratie te ondermijnen.
FvD moet verboden worden
Politici en media dringen al maanden aan op een partijverbod voor Forum voor Democratie, dat een onverwachte hoeveelheid kiezers achter zich wist te krijgen tijdens de coronacrisis. Je zou zeggen dat FvD prima op inhoud te bestrijden is, maar dat durft ons establishment kennelijk niet aan.
Ten eerste zou bij een inhoudelijk debat ook het beleid van de afgelopen jaren aan de orde komen, en het is begrijpelijk dat de partijen van de gevestigde orde daar weinig trek in hebben. Ten tweede is het veel makkelijker om je tegenstander tot het ultieme kwaad te verklaren, zodat jij automatisch de nobele redder wordt. Dit is een oude tactiek die al jaren gebruikt wordt, vooral in verkiezingstijd.
Maar een partij voortdurend beschuldigen van fascisme, rechtsextremisme of plannen voor een gewelddadige staatsgreep, is op zich natuurlijk slechts holle retoriek. Dus de vraag is: hebben politici van Forum voor Democratie echt dingen gedaan die een partijverbod rechtvaardigen?
Interview bij WNL
Op zondag 15 januari was minister Hanke Bruins Slot te gast bij het programma WNL op Zondag. Rick Nieman sprak met haar over de nieuwe conceptwet. In dit interview las Nieman uitspraken van FvD-politici voor en vroeg aan de minister of die uitspraken reden genoeg zouden zijn om FvD te verbieden.
Deze week interviewde @ricknieman minister @HankeBruinsSlot over een mogelijk #partijverbod voor partijen ‘die de #democratie ondermijnen.’
In dat interview citeerde hij onderstaande uitspraken👇 van @thierrybaudet en @GideonvMeijerenhttps://t.co/I2VasQPh4J
2/16 pic.twitter.com/vjqYATQmfh— Maaike van Charante (@Repelsteeltje21) January 19, 2023
Zeiden ze dat echt…?!
In eerste instantie schrok ik van deze uitspraken. Was het zo erg met FvD? Had ik niet goed opgelet? Vervolgens sloeg de argwaan toe. Ik deed een oproep op Twitter en kreeg al snel de videofragmenten waarin de gewraakte uitspraken te beluisteren waren. De combinatie was onthullend.
Alle citaten bleken verdraaid te zijn of ontdaan van context terwijl die context wel belangrijk was. En dit werd aangedragen als ‘bewijs’ dat FvD misschien wel staatsgevaarlijk was, en eventueel verboden zou moeten worden. Geen rechter zou hier (hopelijk) mee instemmen, maar hoe staat het met argeloze nieuwsconsumenten? Met de gemiddelde kiezer?
Een factcheck
Niet iedereen heeft de tijd en de middelen om te controleren of politici werkelijk de uitspraken gedaan hebben waarvan ze beschuldigd worden. En als die politici al geen beste naam hebben, en de beschuldiging in een goed bekeken programma op de NPO gedaan wordt, dan zal er toch wel iets van waar zijn…? Daarom besloot ik een grondige factcheck te doen.
Om te beginnen raad ik iedereen aan om even onderstaand filmpje van Harry Jager te kijken waarin hij na elk citaat van Nieman een videofragment van de werkelijke uitspraak gemonteerd heeft. Daarna zal ik elke uitspraak kort bespreken.
Dr. Marina Meeuw
Rick Nieman lijkt tweets van dr. Marina Meeuw als bron te gebruiken. Deze twitteraarster volgt alles wat FvD-politici doen en zodra ze iets ziet wat zij schandalig vindt, zet ze het op Twitter. Maar inmiddels is Meeuw berucht om haar framing: vaak knipt ze in filmpjes of verdraait ze woorden om wat sensatie aan de uitspraken toe te voegen.
In onderstaande tweet stelt zij dat Baudet staatsgevaarlijk zou zijn, en ze levert er een filmpje bij waar de context uit is geknipt (tussen de twee schuine streepjes). Baudet sprak Engels, maar Nieman las de Nederlandse vertaling voor: “Ik geloof niet dat ideeën dingen veranderen, ik geloof dat wapens dingen veranderen.// Het is een fantasie om te denken dat politiek daadwerkelijk dingen kan veranderen.”
Forumleider Baudet claimt dat verkozen politici niets kunnen veranderen. En hij gelooft niet dat ideeën iets kunnen veranderen. Hij denkt dat wapens de dingen veranderen #fvd #staatgevaarlijk pic.twitter.com/Qii75UT6uw
— dr. Marina (@mmeeuw) February 16, 2022
Geen oproep tot geweld
Het gedeelte voor de knip begon op 9.10 in het interview en direct na de knip zei Baudet: “Ik denk dat oorlogen en banken en dergelijke, echt dingen veranderen, dus wie er achter die dingen zit, weet ik niet echt, maar het gebeurt en het is heel erg.” Hij legde dus uit wat hij bedoelde met zijn opmerking over wapens, daarmee bedoelde hij die oorlogen. En belangrijker nog: hij vond het heel erg dat (volgens hem) alleen oorlogen en het grote geld dingen veranderen.
Ik ga niet het hele stuk tussen de knip citeren, want pas op 13.15 zei Baudet het volgende zinnetje dat Nieman citeerde: “Het is een fantasie om te denken dat politiek daadwerkelijk dingen kan veranderen.” Maar tussen deze zinnen in riep Baudet nergens FvD’ers op om de wapens op te nemen. Dr. Marina heeft dus zorgvuldig alle context weggeknipt die bewees dat Baudet hier absoluut niet opriep tot geweld, en WNL ging daarin mee.
Gideon bij de boeren
De volgende uitspraak was van Gideon van Meijeren: “Het is niet altijd gezond in een democratie als er een taboe rust op het gebruik van geweld.” Hier valt FvD naar mijn mening meer te verwijten, want Gideon stelde dat boeren met knuppels van hun erf zouden worden gejaagd als ze straks onteigend zouden worden. Veel boeren zijn de wanhoop nabij en dan is de drempel om geweld te gebruiken toch al lager. Dit vond ik opruiing.
En toch is ook bij deze uitspraak belangrijke context weggelaten. Gideon zei dat in een democratie het gebruik van geweld toegestaan kan zijn. Hij noemde het recht op zelfverdediging en wees op het verschil met de VS waar burgers wapens mogen dragen. Hij probeerde dus wel duidelijk te maken dat geweld niet zomaar kan, dat er een wettelijke basis voor moet zijn.
De macht grijpen
Bij de volgende uitspraak – ook van Gideon – ging het echt mis. Rick Nieman leek hier voor te lezen wat dr. Marina Meeuw getweet had, want anders is bijna niet te verklaren hoe hij aan deze zin kwam: “Het hele systeem moet in elkaar storten zodat wij de macht kunnen grijpen.” Zie hieronder de tweet van Meeuw waarin exact deze tekst staat. Maar ook in haar filmpje – met slechtere kwaliteit – is te horen wat Gideon echt zei.
"Het hele systeem moet in elkaar storten zodat wij de macht kunnen grijpen" schreeuwt #fvd kamerlid/statenlid/raadslid Gideon van Meijeren in Lichtenvoorde. #boerenopstand pic.twitter.com/0fIQ5ZmkMD
— dr. Marina (@mmeeuw) June 27, 2022
Gideon zei (luister voor betere geluidskwaliteit bovenstaande video van Harry Jager): “…zodat wij de macht weer TERUG kunnen krijgen.” En uit de context blijkt duidelijk dat hij vindt dat de democratie ondermijnd wordt en dat de macht terug moet naar het volk. Hij klaagde over het door en door verrotte, corrupte systeem en zei dat er helaas al lang geen sprake meer is van een functionerende democratie.
Dramatische opbouw
Let trouwens ook op de dramatische opbouw van de teksten zoals Nieman ze voorlas. Eerst Baudet die gezegd zou hebben dat alleen wapens dingen kunnen veranderen, vervolgens Gideon over het taboe op geweld, en tot slot – niet chronologisch – het verdraaide citaat over de macht grijpen. Daarna vroeg Nieman vertwijfeld aan de minister: “Hoe is dit dan – ik begrijp het gewoon niet – geen ondermijning?!”
Ja, na een dergelijke opbouw is die uitroep wel begrijpelijk. Maar bij alle citaten is dus sprake van framing. Twee van de drie uitspraken zijn duidelijk verdraaid zodat ze iets anders gingen betekenen, en in alle gevallen werd belangrijke context weggelaten. Ik ben geen fan van FvD, maar als je uitspraken zo moet verminken om een sfeer van gevaar te creëren, klopt er iets niet.
Framing
Deze framing past in de sfeer die al maanden gecreëerd wordt rondom Forum voor Democratie. Blijkbaar heeft het establishment weer een boeman nodig om zichzelf te kunnen profileren als ‘beschermer van de democratie’. En dat is dus waar politici als Sigrid Kaag de mond van vol hebben. Zie je in de peilingen dat je gehalveerd gaat worden? Bestempel je tegenstanders als extreemrechts en presenteer jezelf als edele redder.
Deze mensen spreken niet voor niets over het beschermen van onze democratie. Zij zien met welgevallen hoe ons systeem zo verwrongen is, dat het vooral voor hun kringen – ons soort mensen – veel voordelen biedt. Het falen van dit establishment om werkelijk verantwoordelijkheid te nemen, biedt draagvlak voor een partij als FvD. Maar nu het verzet tegen hun wanbeleid toeneemt, reageren zij niet met zelfreflectie, maar met totalitaire neigingen.
Uitermate sterke waarschuwing van Maaike van Charante (@Repelsteeltje21) dat de grondbeginselen van onze democratische rechtsstaat (en vooral artikelen 7, 8 en 9 van de Grondwet) onder vuur liggen.https://t.co/c8vIhYrWHR
— Niemands Knegt (@NiemandsKnegt) October 25, 2022
De rol van de media
Het is triest dat media als WNL meegaan in dit narratief in plaats van kritisch te zijn op de macht. Voor een gezonde democratie zijn goed geïnformeerde kiezers nodig, en dus onafhankelijke media. Maar de onafhankelijkheid lijkt vaak ver te zoeken, niet alleen bij de schrijvende pers, maar ook bij de NPO.
Kiezers worden geïndoctrineerd met beelden die het establishment van pas komen. Angst voor de ‘juiste’ zaken en een rooskleurig beeld van de ‘juiste’ politici. En zo hobbelt de gevestigde orde weer door naar de volgende verkiezingen met de gerieflijke zekerheid dat alle oppervlakkige nieuwsconsumenten weer de ‘juiste’ kant op gestuurd worden.
En kiezers die sommige leugens doorzagen en sindsdien besloten niets meer van de media te vertrouwen, zijn net zo min goed geïnformeerd. Waar moeten zij hun informatie vandaan halen? Zij zullen niet snel terugkeren naar de inmiddels gehate MSM waar zij vol dedain worden weggezet als ‘wappies’.
Bescherming van de democratie
Democratie is geen speeltje van de gevestigde orde. Het is niet iets om selectief in te shoppen, niet iets om te herdefiniëren totdat het precies de ‘juiste’ belangen dient. En een partijverbod is een serieuze zaak. Als dit lichtzinnig wordt aangepakt, is dat pas echt ondermijning van de democratie. Het schept een precedent: wie is dan de volgende? De PVV? DENK? De BoerBurgerBeweging van Caroline van der Plas? Bij1?
Alle Nederlanders hebben recht op vertegenwoordiging in het parlement, en als daar meningen verkondigd worden waar je het niet mee eens bent: zo hoort het. Democratie is niet knus keuvelen met gelijkgezinden, maar tot een vergelijk komen met tegenstanders. Vind je FvD een vreselijke partij? Dat mag. Maar bestrijd ze op inhoud en niet door censuur en een onterecht partijverbod.
De beste bescherming van de democratie is een establishment dat werkelijk verantwoordelijkheid neemt, en niet keer op keer de eigen belangen voorop stelt.
Vond je dit artikel goed? Steun Maaike van Charante via repelsteeltje.backme.org
Op de hoogte blijven van nieuwe artikelen? Volg Maaike op Twitter.
.
